Je loopt weg met de conceptalbums van Ayreon of je haat ze. Een tussenweg lijkt niet mogelijk. Eerste vereiste lijkt dat je je ervoor moet openstellen en vervolgens moeite doet om het concept te doorgronden en de progrock van Arjen Lucassen ruimschoots de tijd geeft om zijn geheimen prijs te . . .

Aan de warme persoonlijkheid van Lucassen zelf is die haat/liefde-verhouding zeker niet te wijten. Als je er in slaagt de huidige crème de la crème van de internationale progrock aan jouw project mee te laten werken, moet je over uitzonderlijke contactuele eigenschappen beschikken. Waren op de vorige Ayreon-cd (Human Equation, 2004) o.a. James LaBrie en Devin Townsend te gast, op 01011001 doen zoveel progtoppers mee dat je er een complete rockquiz van kunt maken. Het geniale van Lucassen is dat hij de capaciteiten van zijn gasten optimaal benut en de sterkste kanten naar voren haalt. Magnum bijvoorbeeld staat bekend om zijn refreinen, dus laat Lucassen in The Fifth Extinction Magnum-boegbeeld Bob Catley een hemels refrein zingen, dat prachtig contrasteert met de dreigende stemmen van Tom Englund, Steve Lee, Daniel Gildenlow en Jorn Lande. En de waanzinige synthsolo in datzelfde nummer kan alleen maar van Derek Sherinian afkomstig zijn. Instrumentaal krijgt Lucassen verder hulp van o.a. Stream Of Passion-gitarist Lori Linstruth, Tomas Bodin (toetsen) en oude getrouwe Ed Warby (drums). Ook slaagt hij er opnieuw in de vrouwelijke zangstemmen perfect neer te zetten: of het nu Anneke van Giersbergen, Floor Jansen, Liselotte Hegt, Magali Luyten, Marjan Welman of Simone Simons is, allen zullen enthousiast zijn over hoe hun bijdragen op 01011001 terecht zijn gekomen. Na het hoofdstuk met Stream Of Passion lijkt Lucassen zich dubbel gemotiveerd op dit volgende Ayreon-project te hebben gestort. De verhaallijn is sterk (zijn stokpaardjes – de waarschuwing voor de steeds voortschrijdende technologie en het verlies van menselijke emoties – ontbreken niet), de vijftien composities zijn memorabel en vol dynamiek en het oog voor detail is prijzenswaardig. Om (in Unnatural Selection) quotes van beroemde speeches te verwerken, getuigt van een drang naar perfectie die je weinig tegenkomt. Wie zijn rock & roll kaal, rauw en primitief wil hebben, moet 01011001 links laten liggen. Wie ervan houdt dieper te graven, mag zich dit verfijnde progmeesterwerk niet laten ontgaan. FRANS STEENSMA