Bijna tien jaar geleden, ter hoogte van hun tweede album Tape Hiss, werd het Rotterdamse Rats On Rafts in OOR al eens beticht van ‘vernietigende compromisloosheid’. In de recensie vielen termen als ‘commerciële zelfmoord’. Wat ons betreft pleitte het luid voor de band: Rats On Rafts deed wat niemand anders deed en da’s altijd een goed idee.

De geëngageerde opvolger Excerpts From Chapter 3: The Mind Runs A Net Of Rabbit Paths (2021) zette de missie voort. ‘Een verwrongen postpunkconceptalbum over loyaliteit in bange dagen’, schreven we. Een commercieel succes werd het natuurlijk wederom niet, al was dat in de coronajaren voor vrijwel geen enkele Nederlandse band een haalbare kaart.

En nu? Nu leven we in tijden waarin postpunk in al z’n (soms twijfelachtige) verschijningsvormen een hoogconjunctuur beleeft en zet Rats On Rafts, uiteraard, een ferme stap in onverwachte richting. Ze zijn het bijna aan hun status van meest ongrijpbare Nederlandse postpunkband verplicht. Op Deep Below gaan breed uitwaaierende, dromerige songs traag door oneindig laagland en zitten de mijmeringen van zanger David Fagan deels verstopt in wolken galm. Hadden we flauw willen doen, dan hadden we nu gezegd dat albumtitel en hoes (met daarop een slak) meteen verklaard zijn. Maar we gaan niet flauw doen, Deep Below is serieuze kost, zoals ook het sombere werk van de zelfverklaarde invloeden dat was.

‘We hebben de jaren tachtig niet meegemaakt, maar kijken terug op de delen die we mooi vinden en recentere muziek die erdoor geïnspireerd is’, zegt Fagan erover in de meegestuurde bio. En dus ontwaren we lijntjes naar The Cure-op-z’n-zwaarmoedigst (Faith behoort niet voor niets tot de onbewoond-eiland-albums van Fagan), knipoogt All These Things naar New Orders Doubts Even Here, voelt die voortdurend op de achtergrond snorrende synth héél erg eighties en moesten we soms ineens denken aan een vergeten naam als Legendary Pink Dots. Fagans teksten vallen er allemaal perfect mee samen: er is weemoed, hoop, romantiek, teleurstelling, nostalgie en uiteindelijk berusting, zo lijkt het. Deep below allemaal ja, maar soms ook aan de oppervlakte, bevrijdend en poppy, zoals in de weergaloze single Japanese Medicine of het enige uptempo nummer, het galopperende Nature Breaks. Troostrijke klanken uit, nog altijd, een volstrekt eigen muzikaal universum.