Alle ontwikkeling is relatief en dat geldt in het bijzonder voor Tindersticks. Alsof Edison geboren werd met de gloeilamp al in z’n hand, alsof Einstein de verloskundige een briefje overhandigde waar ‘E=mc2’ op te lezen stond. Zelden kwam het esthetisch ideaal zo helder ter aarde als op hun debuutalbum. Zelden was al bij de eerste worp zo helder en volledig duidelijk wat het nieuwe bandje nu eigenlijk te zeggen heeft. Hoe ervoor te zorgen dat niet alles wat daarna komt als een voetnoot klinkt?
Tindersticks verkent inmiddels vier decennia (en veertien reguliere albums) lang alle vertrekken van een zelfgebouwd herenhuis, van de statige voorkamer tot de krakende zolder tot het tuinhuisje waar de wind door de kieren giert. Opener New World begroet ons met tetterend koper – toch weer koper, wel tetterend deze keer. ‘The shit that was falling through / Thought it was just the world rising’, begint de kenmerkende stem van Stuart A. Staples. Basgitaar, orgeltje, het gereedschap is bekend, statig, tikje afstandelijk.
Maar dit is slechts de hal, die steeds rijker gedecoreerd wordt naarmate we verder doorlopen. Staples valt vaak op de plaat, staat ook weer vaak op. Hij zoekt in de keuken naar antwoorden die van Nancy moeten komen, maar die komen niet. Always A Stranger is meeslepend, de balzaal van het huis, met wiegenwals en de stem van Staples die de strijd aangaat met de strijkers van Dan McKinna en een eenzame trompet.
Waar de vorige twee albums soms haast losjes klonken – het plezier van het zwelgen of een lappendeken van ideeën – is dit een zorgvuldiger werk, hier en daar haast plechtig, meer verwant aan The Waiting Room. ‘Tell me / The secret of breathing’, smeekt hij later, in de tuin, weer ondersteund door een bas een een kleine bezetting aan strijkers, aanzwellend, steeds een ornamentje erbij, zorgvuldig.
De vertrouwde soulstem van Gina Foster maakt van Turned My Back een – je gelooft het niet – hoopvol deuntje. De deur dicht, de toekomst tegemoet. Zo wordt het huis van Tindersticks secuur verfijnd en opgefrist. En als het huis ooit instort, zullen ook deze liedjes glimmend onder het puin vandaan komen.
