Met de Parijse Catacomben als onwaarschijnlijk decor werkten Josh Homme en zijn mannen vorig jaar, zonder publiek, een bloedstollende akoestische Best Of-set af. De registratie van dat unieke evenement verschijnt nu op film.
Als mensen vinden we het moeilijk om het theatrale te waarderen. Wanneer iemand lijdt, willen we dat die ander dat lijden zo puur en rauw en echt mogelijk beleeft. We willen tranen zien. Huil je niet tijdens een begrafenis, dan zal er over je worden gepraat. Dan word je gejudged. Belachelijk eigenlijk. Want is een mens die zo van slag is dat ie niet meer weet wat ie moet doen om met een situatie of een gebeurtenis om te gaan niet het meest hartverscheurende beeld dat er bestaat? Wat is er authentieker dan een mens die hysterisch begint te lachen om de dood van een geliefde, een mens die uit totale verslagenheid aan controleverlies lijdt, in een psychose belandt, overkomt als helemaal niet-meer-zichzelf, maar eerder als een clown, een acteur?
Er zullen ongetwijfeld mensen zijn die de eerste song van Alive In The Catacombs bekijken en zullen zeggen: die Josh Homme, wat een acteur is dat. Wat een gemaakte figuur, met die tango-handbeweginkjes halverwege het openingsnummer. Maar die mensen begrijpen niet dat Homme het type persoon is dat zijn emoties niet faket, maar theatraliteit nodig heeft als coping.
Zijn manier van omgaan met een (v)echtscheiding, met een kankerdiagnose, met herstellen en vervolgens weer hard genoeg terugvallen om genoodzaakt te zijn je grootste passie – muziek maken en optreden – halsoverkop te staken, is niet door een potje te gaan zitten janken. Nee, wat voor hem werkt is om een stukje buiten zichzelf te treden en een tot in de puntjes geënsceneerd livealbum op te nemen in de beroemde ondergrondse Catacomben van Parijs, waarin hij pralend als de showman die hij kan zijn – en omringd door doodskoppen, grafstenen en andere weinig subtiele symbolen van dood en ellende – akoestische versies van zijn beste liedjes zingt. En juist omdat Alive In The Catacombs theatraal aanvoelt en daarmee zo op en top Josh Homme is (een man met een masker), voelt het zo echt en komt het zo hard binnen.
Wat eveneens hard binnenkomt zijn de liedjes zelf, want ondanks dat ze zijn gestript van stampende percussie en hakkende gitaarriffs voelen ze veel meer geladen aan dan de originele versies. Het slot van Paper Machete, waarin het geluid van de strijkers kort doch krachtig mag aanzwellen, klinkt als zwarte magie: prachtig en onheilspellend tegelijkertijd. Vlak voor het laatste refrein van Kalopsia verandert Queens Of The Stone Age van een band die met grof geweld zalen plat speelt in een koor dat je kippenvel bezorgt, aangewakkerd door bloedstollend mooie momenten van samenzang.
Het ontroert dat Homme over de koers van net geen 29 minuten speeltijd steeds meer licht toelaat in de Catacomben. Dreigende basloopjes maken plaats voor betoverend vioolspel, zijn lichaamstaal oogt minder gesloten. ‘It’s so hard to explain, easy to feel’, zingt hij in een hoopgevend Villains Of Circumstance, en je voelt inderdaad dat Alive In The Catacombs een testament is dat geen verdere uitleg behoeft. Homme ging door een hel, maar overleefde. Queens Of The Stone Age is terug, en beter dan ooit.
QUEENS OF THE STONE AGE – ALIVE IN THE CATACOMBS is vanaf 5 juni te downloaden via qotsa.com.
Openingsfoto Andreas Neumann