Over timing gesproken: Dave Grohl’s film What Drives Us – over de romantiek van het tourleven in een veel te krap busje – was al vóór corona in de maak. Nu zoiets al een jaar compleet onmogelijk is, is de aantrekkelijkheid van het onderwerp veel groter geworden. Grohl laat rocksterren en culthelden talloze anekdotes vertellen en oude video8-beelden doen de rest. Het levert aanstekelijk rock & roll-entertainment vol bandjesromantiek op, maar de donkere kanten van dat bestaan (drugs, doden) blijven onderbelicht. Een film als de muziek van Dave Grohl en de Foo Fighters zelf dus.
Wat drijft ons om soms maanden achtereen met te veel mensen in een volgepakt bestelbusje te leven? Dat is de centrale vraag in What Drives Us, en de meeste antwoorden laten zich raden. Muzikale geldingsdrang, vriendschap, het vrije leven, avontuur, vluchten uit een onprettig leven. Dat ook Metallica, U2, AC/DC, Guns N’ Roses en de Red Hot Chili Peppers in een klein rammelbusje begonnen is natuurlijk inspirerend. Meer dan dertig muzikanten leveren veel hapklare quotes die vlot aan elkaar zijn gemonteerd.
De selectie is typisch Dave Grohl; veel stadionrockers en veel Amerikaanse undergroundbands. Onder meer Lars Ulrich, The Edge, Slash en Duff McKagan, Flea, Ben Harper, St. Vincent, Ian MacKaye, Dave Lombardo en Jennifer Finch (L7) doen hun verhaal. De Foo Fighters en ook het jonge Radkey vormen een rode draad in de film. Opvallend: Grohls eerste band Scream komt voorbij, maar Nirvana wordt genegeerd. Die toerden nog niet heel luxe toen hij erbij kwam.
De verhalen van de muzikanten liggen veelal in elkaars verlengde. Veel van hen groeiden op in kleine plaatsen en raakten jong verslingerd aan muziek. Er worden bands gestart en na een tijdje kunnen die echte tournees gaan doen. Ian MacKaye (Minor Threat, Fugazi) prijst D.O.A. en Black Flag voor het in kaart brengen van een zalencircuit waar hardcore punkbands in de jaren tachtig terecht konden.
Concerten met meer mensen op het podium dan in de zaal, weggefloten worden, ongelukken, aanvaringen met de politie, praktisch op elkaar slapen, ze hebben het bijna allemaal meegemaakt. Van wekenlang in een busje toeren wordt een band ondanks alle ongemakken hecht en goed, is de conclusie. Het gaat om de verbinding met het publiek en met elkaar door muziek.
De film wil graag gezellig blijven en de droom verkopen. Lars Ulrich vertelt smakelijk over de begindagen van Metallica, maar als het over ongelukken met een tourbus gaat, komt hij niet voorbij. Bassist Cliff Burton kwam om door zo’n ongeluk. Drugs is de andere olifant in de film. Hier kiest Grohl voor één indringend verhaal, dat van Dead Kennedys-drummer D.H. Peligro. Hij belandde in de goot maar wist er weer uit te komen. Als zwarte drummer in een ultralinkse punkrockband kreeg hij toch veel met racisme te maken. Door hem krijgt de film even iets meer gewicht, maar zwaarder wordt het niet.
Ontwapenend is Flea’s pure liefde voor muziek. Muziek maken bevrijdde hem van een dramatische thuissituatie, het staat gelijk aan vrijheid voor hem. Grohl heeft zelfs een oud fragment van Jan Douwe Kroeske op Pinkpop 1990 opgerakeld. Hij vangt een Anthony Kiedis vol adrenaline vlak na de Peppers-show op en vraagt hem hoe hij dit soort hyperenergieke optredens avond aan avond volhoudt. Buiten het podium is veel pijn en het leven gecompliceerd, antwoordt Kiedis. Op het podium is alles goed.
Zo sijpelen er wel diepere motieven door in What Drives Us, maar blijft het vooral een aaneenschakeling van leuke anekdotes en feelgood-beelden. Grohl en alle geïnterviewden kennen natuurlijk het adagium: what happens on tour, stays on tour.
WHAT DRIVES US: vanaf 30 april op Amazon Prime Video.
