In theorie zou het een kroon op dit post-lockdown concertjaar moeten zijn: Arcade Fire in Ziggo Dome. De uitbundige shows van de Canadese band weten op hun best, zoals in Nederland op Best Kept Secret 2017, een vorm van collectieve euforie teweeg te brengen die je nog wekenlang na voelt zinderen. Dat is precies waar we anno 2022 met zijn allen op zitten te wachten, toch?

Fotografie Willem Schalekamp

Er zijn echter een paar dingen aan de hand. Rond de aankondiging van het zesde album WE maakte bandlid van het eerste uur Will Butler bekend uit de band te stappen. Dat album bleek een paar maanden later veruit het slechtste werk uit het oeuvre van de band, een rommelig allegaartje vol met tenenkrommende teksten over het moderne bestaan. En in augustus werd frontman Win Butler door meerdere personen beschuldigd van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Hij en zijn vrouw (en mede-bandlid) Régine Chassagne ontkennen dat alles stellig en staan een ruime maand later dus gewoon samen op het podium. Aangekondigd voorprogramma Feist zei de wereldtournee na deze beschuldigingen wel af. 

En in de Ziggo Dome is het bijzonder rustig vanavond. De bovenste ring is volledig afgesloten, de overige zitvakken zijn ook niet bijster goedgevuld en wie halverwege het vervangende voorprogramma Boukman Eksperyans de vloer oploopt, baant zich zonder al te veel moeite nog een weg naar voren. Komt dat door de aantijgingen tegen Butler? In 2018 was Ahoy ook niet volgestroomd en toen was er – behalve dat het destijds actuele album Everything Now ook niet geweldig was – nog geen wolkje aan de lucht. Maar toch, de stortvloed aan spotgoedkope kaartjes die je een paar uur voor aanvang op Ticketswap kan vinden, lijkt erop te wijzen dat een boel mensen minder zin hebben in dit concert dan een aantal maanden geleden.

Maar als het concert eenmaal begint, merk je daar niet per se heel veel van. Dat de band aftrapt met een nummer van WE (Age Of Anxiety I) is een beetje een domper, al gebiedt de eerlijkheid te zeggen dat die track live een stuk beter te pruimen is dan op het album. Met een ouderwets gejaagd Ready To Start en het onverwachte oudje Black Wave/Bad Vibrations valt op de rest van het openingssalvo weinig aan te merken. Wanneer Butler tijdens de tempowisseling in dat laatste nummer dramatisch zijn tamboerijn het publiek in slingert en als een bezetene ‘stop now before it’s too late!’ in de microfoon brult, hebben we het eerste kippenvelmoment van de avond al te pakken.

Vanaf daar denderen we vrolijk door het oeuvre heen, al blijft magnum opus Funeral in de eerste helft van de show nog onderbelicht. Tijdens de gevoelige disco-kraker Afterlife duikt Butler het publiek in om zich een weg te banen naar het kleinere podium. Dat is een truc die Arcade Fire wel vaker uithaalt. Meestal voelt het als een natuurlijke uiting van de feestvreugde die in de zaal hangt, vanavond voelt het eerder als een gecalculeerd charmeoffensief: kijk mij eens verbinding met het publiek maken, en me dramatisch laten vallen wanneer dat nummer zijn climax bereikt. 

Zo hangt er toch een schaduw over het optreden, waar de inspanningen van de rest van de band weinig aan kunnen veranderen. Aan hen ligt het in ieder geval niet, want de show wordt op muzikaal gebied alleen maar beter. The Lightning, het beste nummer op WE, vormt halverwege het grootste omslagpunt. Het begint nog een beetje weifelend, zoals de meeste nummers van de nieuwe plaat ook worden ontvangen, maar wanneer halverwege op het grote videoscherm de bliksem inslaat en de band zich opmaakt voor de climax, zien we even de Arcade Fire-show waar je tijdens de lockdowns van droomde. Klassieker Rebellion (Lies) zet die lijn vervolgens prima door. De volledige zaal zingt mee, springt waar mogelijk en de band zweet zich op het podium een ongeluk.

Een paar deep cuts (Month Of May, Here Comes The Night Time) en een aan David Bowie opgedragen uitvoering van het prachtige The Suburbs stomen ons vervolgens klaar voor de apotheose. Mountains Beyond Mountains, waarop Chassagne vocaal de leiding neemt, blijft een van de mooiste nummers van het vorige decennium en met Everything Now kent de hoofdset een voorspelbaar maar doeltreffend einde. Even klopt alles weer aan de show, maar wie op papier naar de setlist kijkt, ziet daarna alles instorten.

De toegift, met de hele band op het B-podium, begint namelijk met het End Of The Empire vierluik. Het absolute dieptepunt van WE, met een finale waarin Butler bijna huilend ‘we unsubscribe’ in de microfoon snikt, onder begeleiding van een droevige saxofoon. Maar verdorie, live werkt het gewoon. De tempowisselingen komen snoeihard aan, de samenzang tussen Butler en Chassagne is ontroerend en of je het hem nou gunt of niet, ruim vijf minuten lang eet de zaal uit de hand van de frontman. Als de band na de oerschreeuw van afsluiter Wake Up zoals gewoonlijk een uitgerekte aftocht door het publiek maakt, begint dat toch akelig veel op een zegetocht te lijken. Of Arcade Fire ooit nog een volledig imagoherstel kan ondergaan moeten we nog maar zien, maar wie op voorhand nog achter de band stond, werd daar met deze show in ieder geval voor beloond.

Gezien: 28 september 2022 in Ziggo Dome, Amsterdam.