Wie afgelopen weekend goed heeft opgelet bij het uitkomen van Is It?, hoorde het misschien al. Het is openingstrack (en tevens single) Couldn’t Make It Up waarin Ben Howard het verklapt. Terwijl hij ergens tussen het verschijnen van – het toch vrij saaie en richtingloze – Collections From The Whiteout (2021) en afgelopen zomer in de tuin zat, kreeg de Londenaar plots een TIA. Een kortstondig herseninfarct, twee keer zelfs.
Fotografie Shali Blok
‘Could not / Couldn’t make it up / Sitting in the garden / Listening to the radio’. Het is een van de vele verhalende teksten op Howards nieuwste, die – wederom overigens, het is bijna een vanzelfsprekendheid geworden – een zoveelste verdieping op zijn (muzikale) imago is. Die nieuwe plaat brengt hem twee avonden naar Carré, met complimenten aan zijn boeker; de schitterende zaal aan de Amstel staat hem namelijk vele malen beter dan een betonnen bunker in de Bijlmer.
Toch kan ook de sierlijke omlijsting niet verbloemen dat er iets mis is met Ben Howard. Is It? is – ondanks dat maffe artwork – een heel goede plaat geworden, maar het heeft er alle schijn van dat hij zelf ook nog enorm zoekende is naar hoe hij dat nou precies live moet overbrengen. Het album is de zoveelste en verandering in zijn muzikale bestaan, en wanneer je zoveel, zo vaak verandert, als een kameleon die niet lijkt te beseffen in welke omgeving hij zit, dan heeft het geheel simpelweg context nodig. En terwijl we op deze broeierige zomeravond ruim anderhalf uur vol verwachting op onze stoelen zitten, mist die volledig.
Het is des te knapper dat Howard en zijn vijfkoppige band (een tweetal gitaristen, toetsen, drums en zijn oude vertrouwde celliste) het gros van die tijd schijnbaar eenvoudig blijven boeien. Het mag gezegd: de muzikale inkleuring van het genoemde geheel is van een uitzonderlijk niveau. Het schuurt op een manier die niet wringt of (te) moeilijk is, het geluid in Carré is waanzinnig en de beste man heeft (gelukkig) ook niet ingeleverd op zijn fantastische stemgeluid. Follies Fixture is daarvan het beste voorbeeld: hij staat centraal, met enkel een akoestische gitaar over zijn schouder, ergens ver op de achtergrond een elektronische gitaar om het geheel te ondersteunen, en zijn stem die de boventoon voert.
Toch knaagt er iets. Hij is zijn grandioze debuut Every Kingdom (2011) en bovengemiddelde singer-songwriter die hij was allang ontgroeid en laat dat ook blijken, maar eigenlijk lijkt het publiek niks liever te willen dan juist dát horen. Ze willen de snijdende uithalen van Depth Over Distance, het catchy aspect van ultrahit Keep Your Head Up of de herhalende instapfolk van Only Love. Uiteindelijk staat er ‘slechts’ één liedje van die plaat op de setlist: Promise. Waarom hij dit nummer kiest valt wel te begrijpen: het past perfect binnen het kader van de avond. Het komt heerlijk traag op gang, heeft de diepte die zijn huidige werk ook heeft en is bovendien een publieksfavoriet. Hier is goed over nagedacht. De enorme explosie van enthousiasme in de zaal verraadt echter dat men vooral hier in geïnteresseerd is.
Dat is flauw en moet voor Ben Howard soms ook een beetje pijn doen, temeer omdat hij zijn stinkende best doet om er een prachtshow van te maken. Toch is het een beetje zijn eigen schuld: een setlist die gedomineerd wordt door een plaat die letterlijk net verschenen is en vol met nieuwe muzikale keuzes staat, heeft – in de meeste gevallen – wat extra begeleiding nodig. En los van een typisch ongemakkelijk gebbetje hier en daar, ontbreekt het daar volledig aan. Zo wordt het een show vol met lading, met uitdieping, waarin de muzikaliteit van Ben Howard voorop staat, maar voelt het onderaan de streep nog steeds een beetje hol. Wanneer de Engelsman ook dat laatste deel nog weet te overbruggen, wordt hij een van de beste muzikanten van zijn generatie. Laat hem nu niet weer gelijk een andere afslag nemen.
Gezien: 19 juni 2023 in Carré, Amsterdam.