Vanaf het moment dat Josh Tillman – in bruin maatpak en met een wat verwilderde kop – de coulissen van TivoliVredenburg uitstapt, weet je dat het hem menens is. Omringt door een aura van zwaarmoedigheid en verscholen achter een laagje ironie zet hij onder de naam Father John Misty een show van twee uur neer waarin de aandacht nergens verloren gaat.
Fotografie Anne-Marie van Rijn
Niet zo lang geleden leek het minder goed te gaan met Father John Misty (43). Zijn liedje over Taylor Swift en de Oculus Rift doorstond het tijdperk van The Eras Tour matig en de sarcastische toonzetting op Chloë And The Next 20th Century (2022) werd door sommigen geïnterpreteerd als misogynie. Zijn geplande show in AFAS live, twee jaar geleden, werd gedegradeerd naar de Melkweg. Hoe daarvan terug te komen?
Simpel, dacht Father John Misty. Met Mahashmashana (2024). Zijn werkgever, Simon Raymonde van platenlabel Bella Union, prees het album eind november als ‘front to back brilliance in every way’ en ja, dat is het. Alles in TivoliVredenburg staat in het teken van het nieuwe werk, dat integraal wordt gespeeld.
Mr Tillman beantwoordt een langdurig applaus ernstig. ‘Shall we go on? Many more ballads of despair to come.’ Met optredens als deze is het wachten tot hij gevraagd wordt de titelsong voor een Bond-film te schrijven. De afgelopen jaren verlegde Father John Misty namelijk het muzikale accent meer richting bigband en Gainsbourg-achtige grandeur. En die arrangementen zitten hem, ook live, als gegoten, een beetje zoals het werk van Lee Hazlewood bij Nancy Sinatra paste.
Live lijkt de zevenkoppige band ieders verwachting te overtreffen. De band speelt kalm en in totale controle, een concentratie die het publiek overneemt. TivoliVredenburg smult van de zuivere zang en de magnifiek meanderende uitvoeringen. Het is bijna schokkend als de meditatieve eenheid in stijl en vorm na tien nummers abrupt wordt doorbroken met She Cleans Up, gespeeld alsof Queens Of The Stone Age een cover doen van The Black Keys.
‘Iemand jarig? Hier, een liedje voor je. Het gaat over ge-gaslight worden door het kapitalisme’, grapt Tillman. Toch hebben zijn cultuurkritiek en filosofische bespiegelingen juist ook meer ruimte gegeven aan zelfreflectie en autofictie. De man die flirt met religie en een Bijbelse baard draagt had al een stevig oeuvre vol typerende Father John Misty-ballades, maar het ontbrak nog aan een mystiek religieuze hymne als Mahashmashana en een epos als Screamland.
Tillman groeit nog steeds in zijn rol op het podium. Dat zit vooral in een verfijnd oog voor detail. Bijvoorbeeld hoe de gele spotlight uitgaat als Tillman zingt ‘Now the summer’s gone, now my summer’s gone’. Geweldig ook hoe hij zingt over een huisfeestje, waar hij, als protagonist, zich stierlijk verveelt: ‘She put on Astral Weeks said ‘I love jazz’ and winked at me’ (Josh Tillman And The Accidental Dose). En zo horen we eindeloos veel oneliners van de laatste plaat voorbijkomen. Verdomme, het lijken allemaal Great American Novella’s! Geen wonder dat Lana Del Rey een duet met hem opnam (Let the Light In uit 2023).
Net als zijn album profiteert ook dit optreden van de lange en creatief vruchtbare partnerschap met Jonathan Wilson. En zoals Tillman trouw is aan zijn producer, is hij ook trouw aan zijn begeleidingsband. Het is alsof Tillman de band speciaal ge-cast heeft voor deze tournee; esthetisch passen de leden perfect bij elkaar.
‘The sound is great, the audience is cute, there is vegan food in the restaurant’, zegt hij, om zich hardop af te vragen wanneer er iets fout gaat. Maar nergens klinkt Father John zo goed als hier in TivoliVredenburg. Zelfs de vingerloopjes op de bassnaren stralen, al lijkt de bassist extra goed zijn best te doen voor zijn vijftigste verjaardag. Tillman vraagt om een Tom Waits-achtige uitvoering van Happy Birthday. ‘This is what is going wrong at the show. A-minor, everyone.’
Gezien: 10 april 2025 in TivoliVredenburg, Utrecht
