Op de Johan Cruijff Boulevard krioelt het zaterdagavond van de mensen. Het Nederlands elftal speelt en er is ook een massaal event in Ziggo Dome. Wij zijn hier voor Fontaines D.C., bij het eerste van twee uitverkochte concerten en meteen ook de eerste kennismaking van het Nederlandse publiek met een herboren band. Met hun vierde album Romance hebben the lads zich verpopt en zich zowel uiterlijk als muzikaal ontdaan van hun postpunkhuid. Hoe heeft de metamorfose de live-beleving beïnvloed?
Fotografie Anne-Marie van Rijn
AFAS stroomt vol met een publiek van alle leeftijden en zo te horen ook uit allerlei landen. Een enkeling levert teleurgesteld zijn Palestinavlag in bij de security. Hoe denkt het publiek over Romance en over de metamorfose van de jongens? Het meest verrassende antwoord krijgen we het vaakst: ‘Welke metamorfose?’ Wat vijftigplussers uit Maastricht hopen dat Fontaines D.C. vanavond hun postpunk-legacy niet vergeet. Legacy? Oef, is het echt al zover? Opvallend veel mensen zijn niet bekend met de eerste twee albums en haakten pas aan bij Skinty Fia. Twee keer horen we: ‘Ik kom voor Wunderhorse.’ Begrijpelijk, de Britse rockers verzorgen een fijne intro, waarin favoriet Emily van het laatste album Midas (2024) niet ontbreekt.
Romance zwelt aan. Grommende gitaren staan in schril contrast met lieflijk geklingel. Een helgroen verlicht doek beneemt het zicht op de muzikanten en valt pas bij de kernzin van het nieuwe album: ‘Maybe romance is a place for me and you.’ We zien Chatten met sportshirt, hagelwitte gympen en zonnebril. Chattens kenmerkende motoriek is als vanouds: hij struint tot het eind rusteloos, zwaaiend met de microfoonstandaard, over het podium. Oké, met wat fantasie zijn zijn gebaren grootser dan voorheen, maar de echte verandering is vooral de massaliteit: deze immense zaal die het Ierse vijftal tot twee keer toe moeiteloos vult.
Vijftal? We tellen zes muzikanten. Uit navraag blijkt dat Chilli Jesson (van Palma Violets) al sinds het begin van deze tour bijspringt. Blijkbaar kwamen ze voor de uitvoering de Romance-tracks letterlijk handen tekort. Jesson is duidelijk multi-inzetbaar, want we zien hem achtereenvolgens met een gitaar, achter toetsen en zwaaiend met een tamboerijn.
De setlist is sinds begin november in steen gebeiteld en kent ook vanavond geen verrassingen. Uit alle vier de albumvaatjes wordt getapt, waarbij de helft uit dat van Romance. Het hart van dit album domineert de backdrop, geflankeerd door vijf doeken die steeds anders worden uitgelicht. Als een kroon op het Romance-hart prijkt de bandnaam in Skinty Fia-letters, steeds wisselend van kleur. Sympathie voor de Palestijnse zaak uiten de Ieren non-verbaal met vlag en matchende podiumverlichting. Op wat korte zinnetjes na blijven we sowieso verschoond van mondelinge interactie tussen band en publiek.
De set is niet direct gericht op massale publieksbijval. Moshpit-garanties als Sha Sha Sha en Hurricane Laughter ontbreken en sporadisch gaat er iemand over het publiek heen. Natuurlijk komen Dogrel-classics Boys In The Better Land en Big langs. Vooraan gaat het er best ruig aan toe. Toch kiest de band ook voor stemmiger tracks als Horseness Is The Whatness en Nabokov. Dat ze met Romance – naast de bestaande fanbase – een geheel nieuw publiek hebben aangeboord, blijkt uit de totaalovergave die pas echt volgt bij hekkensluiter Starburster, waarbij zelfs iedereen op de tribunes massaal uit de stoelen komt.
Fontaines D.C. verweeft de tracks van hun nieuwe album dusdanig met het eerdere werk dat er op geen enkele wijze een stijlbreuk voelbaar is. De Romance-tracks zorgen juist voor een nog rijker palet. De live-beleving van een concert van Fontaines D.C. heeft veranderingen ondergaan, maar dat ligt slechts voor een deel aan die nieuwe koers. De metamorfose is eerder een proces van jaren, een traject dat hen bracht van Cinetol in 2019 naar AFAS in 2024. Professionaliteit en bravoure waren er eigenlijk al vanaf het allereerste begin. Hun talent en vernieuwingsdrang ook. De aantrekkingskracht van Fontaines D.C. is iets dat resoneert bij een immer groeiend publiek: hun muziek evolueert weliswaar, maar de mannen blijven zichzelf.
Buiten vat een jonge fan (‘Morgen ga ik weer!’) de vermeende metamorfose van de band nog even kernachtig samen: ‘Oud Fontaines, nieuw Fontaines… maakt het iets uit? Wat die gasten ook doen, het is altijd raak.’
Gezien: 16 november 2024 in AFAS Live, Amsterdam. De fotografie is van de show op 17 november,
