Het kan haast niet anders of IST IST heeft een bijzondere relatie met ons land. Dat baseren we – niet alleen – op het feit dat de band zo nu en dan vol bewondering het publiek inkijkt en het ‘surreëel’ noemt om een zaal van dit formaat te spelen, maar vooral op twee releases. Zo is de video voor single The Kiss in zijn volledigheid opgenomen tijdens een show in Doornroosje en het vorig jaar uitgebrachte live-album betreft een registratie van hun Melkwegshow anderhalf jaar geleden. Dat kan haast geen toeval zijn, toch?
Fotografie Arend Jan Hermsen
Wie daar toen bij was (of die plaat weleens draait) weet inmiddels: het viertal uit Manchester heeft ‘niet lullen, maar poetsen’ hoog in het vaandel staan. Dat is vanavond niet anders, want als we na acht liedjes op ons horloge kijken, is er nét aan een halfuur verstreken. Dertig minuten later staat de teller op zestien tracks; de (sneltrein)vaart zit er goed in. Het kan ook prima, want frontman Adam Houghton is er zo één die niet van praten houdt. Op een welgemeend bedankje en een sporadische grijns op z’n gezicht na, ramt de beste man er met zijn collega’s liefst 23 liedjes doorheen in anderhalf uur tijd. En hoewel niet iedere track een voltreffer is, bewijzen ze dat kwaliteit en kwantiteit prima hand-in-hand gaan.
Maar voordat we het daarover hebben, eerst even terug naar een opmerkelijk feitje. Want ook al deed IST IST dit voorjaar nog maar liefst vijf (!) keer ons koude kikkerland aan, zijn er toch meer dan duizend man in Paradiso vanavond. Getuige (veel) kleinere shows in onder andere Antwerpen (Kavka Zappa), Parijs (Le Mazette) en Hamburg (Kent Club), is die bijzondere relatie met ons land dus op z’n minst wederzijds te noemen. De zaal is voor het overgrote deel gevuld met mannen van middelbare leeftijd – grijs dan wel kalend, bandshirt en soms pardoes filmend of fotograferend met flits – van wie er, zo te zien, ook nog een aantal gezegend is met een vrouw of partner die de postpunk van de Engelsen eveneens goed kan verteren.
Dat is allesbehalve verrassend, want IST IST doet niks liever dan de jaren tachtig laten herleven – een tijd waarin veel van de aanwezigen in de Amsterdamse poptempel hun muzikale ontdekkingsreis zijn begonnen. De stem van Houghton wordt niet geheel onterecht regelmatig vergeleken met die van Ian Curtis, hoewel de karakteristieke galm van de illustere Joy Division-zanger (gelukkig) vaak ver weg is. De Mancunians onderscheiden zich bovendien door een flinke lading new wave-achtige synths in veel van hun liedjes, wat er – ook live – voor zorgt dat ze een eigen smoel hebben. En dat is best knap, want binnen dit genre ligt het gevaar vrijwel altijd op de loer dat je het zoveelste postpunkbandje bent.
Die elektronische invloeden maken het bij vlagen zelfs zowaar catchy, zoals op het nieuwe I Can’t Wait For You, dat met de repetitieve achtergrondzang van drummer Joel Kay de potentie heeft een zalig zwaar-op-de-maag-liggende oorwurm te worden. Het meest recente werk, afkomstig van het onlangs verschenen Light A Bigger Fire, voelt sowieso net wat toegankelijker en warmer dan de eerste drie platen, alsof ze – zij het spaarzaam – een hand uitsteken naar het publiek. Wat dat betreft past het (iets) oudere Mary In The Black And White Room (geïnspireerd op een fascinerend experiment van de Australische filosoof Frank Jackson) hier goed tussen, een liedje dat IST IST opeens veel meer richting de dansbaarheid van Editors en White Lies laat bewegen.
Niet veel later klinkt het zwartgallige Night’s Arm, dat getuige het bovengemiddelde enthousiasme in de voorste rijen een publieksfavoriet is. Houghton bezingt hierin zijn irrationele angst voor de dood en duisternis in het algemeen, waarbij teksten als night’s arm reaches out / from beneath her cloak / rips the beating heart / from my chest ontegenzeggelijk voelbaar zijn. Maar toch, zoals zo vaak, en zeker bij de shows binnen dit genre, zit het échte venijn ‘m in de staart. Trapdoors combineert dreigende synthesizers met steeds weer terugkerende teksten, de postpunkeruptie van You’re Mine geeft iedereen zonder fatsoenlijke oordoppen (al dan niet tijdelijke) gehoorschade en het geliefde Ghost, met een hoofdrol voor de piano en een geweldige opbouw, zorgt voor een uitstekend slotstuk van anderhalf uur lang met-het-verstand-op-oneindig-rammen. Op deze manier mag IST IST ieder jaar zo vaak langskomen.
Gezien: 18 november 2024 in Paradiso, Amsterdam
