Wat prachtig hoe de geschiedenis zich soms herhaalt. In 1992 stonden The Smashing Pumpkins in jurkjes op het podium van festival Metropolis, pal naast Ahoy. En daar staat ze nu weer. Dit keer niet naast, maar in Ahoy. En kijk eens aan: Billy Corgan heeft gewoon weer een jurk aan, alsof de tijd even stil heeft gestaan.
Fotografie Dimitri Hakke
Niet dat die tijd natuurlijk echt stil heeft gestaan. Want de belofte van toen (de Pumpkins werden na Metropolis wereldberoemd) is anno 2024 een rockband van de oude stempel geworden. Een band die weliswaar nog steeds veel nieuwe muziek uitbrengt, maar live al jaren leunt op ouder werk. En daarmee dus wereldwijd megazalen als Ahoy blijft vol spelen.
Eerst heel even over Ahoy zelf, waar sinds de opening van de Ziggo Dome veel minder concerten plaatsvinden. Dit stuk is dan wel geschreven door een bevooroordeelde Rotterdammer, maar wat blijkt Ahoy toch weer een fijne poptempel met historie. Als de monumentale slotakkoorden van Tonight, Tonight door de zaal rollen, als misschien wel de mooiste slotakkoorden van de hele jarennegentigrock, slaat dat historisch besef op z’n Rotterdams toe.
Hier stonden dus echt alle groten der aarde. Van Leonard Cohen tot The Cure. Meer Ahoy zou ons simpelweg allemaal goed doen, want de zaal staat er anno 2024 prachtig bij, en de stad ook. Rotterdam bruist en dat maakt ook nog eens indruk op de artiesten, zegt gitarist James Iha een paar keer. Rotterdam ‘is a hell of a place’, zegt hij. En: ‘Rotterdam, you’re the best.’ Zelfs Billy Corgan doet een duit in het zakje: ‘Aaaaaawwww, Rotterdam’, kirt hij. Ahoy verdient gewoon meer dan een reserveplek.
Die kirrende Billy is inderdaad dezelfde persoon die zo koppig en nukkig kan zijn. Dertig jaar na Metropolis is hij nog steeds even ongrijpbaar. ‘Nee, ik speel geen hits als ik daar geen zin in heb’, zei hij een paar dagen voor deze tournee begon. Fans waren meteen in rep en roer. Stopte hij definitief met crowdpleasen? Ging hij nu echt doen wat boven de markt leek te hangen: compleet zijn eigen gang? Dat ze hem ervoor aan zagen zegt genoeg.
Maar hits staan er gewoon op de setlist. Ook in Ahoy. Volop zelfs. Ava Adore, 1979, Bullet With Butterfly Wings: oude bekenden voor een hele generatie. Al meteen in de opening zijn we gerust: ze worden met het gaspedaal (of nou ja, effectpedaal) vol ingetrapt gespeeld. Met Corgan die rockposes aanneemt en de eerste rijen aanspoort. Met Iha die zich laat meespelen. Met drummer Jimmy Chamberlin die zich laat toejuichen. Niks tegenzin, niks ingedutte band, niks inspiratie op. Hier worden stapels ‘rockers’ gespeeld, met weinig adempauzes tussendoor.
De Pumpkins trekken een gitaarmuur op waar je bijna tegenaan kunt leunen, met de nieuwe gitariste Kiki Wong als blikvanger. Ze speelt alsof ze iets te bewijzen heeft. Billy geeft haar ook ruimte, zoekt haar op, stelt haar voor. Na een paar weken tournee is ze een onderdeel van de band geworden, van onzekerheid lijkt geen sprake meer. Alleen haar talloze rockposes schuren een beetje. Een tikje terug zou best mogen. De geest van D’arcy en de vroeger intens verlegen James Iha is in haar spel wel heel ver weg. Nog een stapje erbij en ze kan aansluiten bij Kiss of AC/DC.
Als dat soort kitsch – ook muzikaal trouwens, soms grommen er wel heel lelijke, blikkerige synths door de zaal – uit zicht verdwijnt en de Pumpkins wat zuurstof in hun muziek blazen, is de band meteen op zijn best. Corgan stond een paar jaar geleden solo met piano nog in TivoliVredenburg, maar die intiemere kant van zichzelf laat hij niet zien. Deze rocktournee gaat om het grote gebaar.
Maar we vinden ‘m toch, die zuurstof. Thru The Eyes Of Ruby van Mellon Collie And The Infinite Sadness, gespeeld na de oerhit Today, is een hoogtepunt. In dat nummer komt de tijd – in ieder geval bij deze journalist – echt even stil te staan. Herinneringen aan walkmans en lange autoritten naar Zuid-Frankrijk schieten te binnen. ‘Wrap me up in always, and drag me in with maybes’, zingt Corgan. Vintage Pumpkins is het, en eerlijk gezegd zoveel mooier dan wat de band tegenwoordig maakt.
Herleven oude tijden? Nee, Ahoy is vanavond niet helemaal vol. Er hangen doeken voor enkele vakken achteraan op de tweede ring en het achterste deel blijft leeg. Tegelijkertijd trekt de band vanavond weer meer publiek dan het jaren heeft gedaan; een vorige tournee bracht de Pumpkins naar het veel kleinere AFAS Live. Dat moet toch vooral Corgan goed doen, die zo ontzettend gevoelig is geworden voor hoe er naar zijn band wordt gekeken. Dik dertig jaar na Metropolis zit er nog altijd groei in. Dat is wel een complimentje waard.
Gezien: 29 juni 2024 in Ahoy, Rotterdam