Als tiener had ik een grote poster van Usher in mijn slaapkamer hangen. Ontbloot bovenlijf, handen gespannen achter zijn hoofd zodat hij er niet alleen intelligent mijmerend uitzag, maar ook zijn buikspieren strak stonden. Ik was toen al eventjes fan, nadat U Make Me Wanna wekenlang op 1 had gestaan in TMF’s Dag Top 5. Maar gedurende zijn Confessions-periode ontwikkelde dit zich in een lichtelijke obsessie. Niet alleen domineerde Usher toen de hitlijsten met genre-vernieuwende klassiekers als Yeah!, Burn en My Boo; ik was als geile puber weerloos tegen de fitte zanger, die de gladde zwijmel-r&b van destijds vol jonge feromonen spoot.

Fotografie Marc Prodanovic

Op een gegeven moment wilde ik meisjes op mijn slaapkamer uitnodigen en moest die poster eraf (de samenleving was toen nog niet zo queer-accepterend), maar poster op mijn muur of niet: Usher besloot nooit meer weg te gaan. Al meer dan dertig jaar is de man een superster. Een reeks van hits heeft hij sinds de singles van Confessions (2004) niet meer gehad, maar hij popt nog regelmatig in charts en feeds op met kleinere hitsongs of viral acties. Mooi aan Usher is dat hij met zijn tijd meegaat, maar dat hij tegelijkertijd nog steeds klinkt als vroeger. Hij crosst kleine beetjes over, maar blijft diepgeworteld in de r&b-stijl van de jaren negentig.

Bescheiden is Usher ook nooit geweest en het is dat gebrek aan bescheidenheid dat hem vanavond in Ziggo Dome – maar eigenlijk altijd als hij optreedt – de nek omdraait. Tijdens de eerste van maar liefst vijf shows in de Amsterdamse popzaal, knalt hij pakweg 36 tracks door een ruime twee uur stagetijd heen. De man die zichzelf profileert en presenteert als een gepassioneerde minnaar die jou weleens even all night long en Nice & Slow zal bevredigen, blijkt eigenlijk vooral van de vluggertjes. In een paar minuten jaagt hij er zo zeven tracks doorheen en hoewel de show aanvankelijk wordt opgezet als een viering van zijn oeuvre, staat hij niet eens echt stil bij zijn grootste prestaties. Zo mist het eerdergenoemde U Make Me Wanna een couplet.

Usher kan het tempo van zijn show daarnaast helemaal niet bijhouden. Hij zingt kleine stukjes van al ingekorte liedjes en laat gemiddeld zestig procent per song invullen door het publiek of door het bandje met zijn stem dat op de achtergrond blijft meedraaien. Zijn danspasjes worden naarmate de avond vordert steeds meer robotisch en het zweet gutst van zijn lijf. Lachwekkend wordt het wanneer Usher, ondanks dat hij lijkt te smelten en zijn ogen steeds moet dichtknijpen om het prikkende zweet tegen te gaan, halverwege de avond doodleuk opkomt in een dikke blauwe bontjas en besluit te gaan rolschaatsen. Hij richt zich volledig op het creëren van een spektakel en gaat compleet voorbij aan wat zijn publiek het liefste zou willen: een lekker ding dat lekkere liedjes zingt, met verder niets eromheen.

Het suffe is dat Usher dat wel zou kúnnen, maar te druk bezig is met uiterlijk vertoon en zelfverheerlijking. De man kan hartstikke goed zingen en lekker bewegen. Maar in plaats van dat echt te laten zien, staat hij op een gegeven moment een Secret Circle-softporno remix van twintig minuten van There Goes My Baby uit te voeren, terwijl hij een jonge meid aan het verleiden is op het podium, en vervolgens het publiek rondgaat met een schaaltje kersen. Waarbij zijn kieskeurigheid opvalt: hij reikt letterlijk over het hoofd van een vrouw op leeftijd met bril, om zich te kunnen bezigen met de cherry van een jonge bloem. Zou hij ooit stilstaan bij de situatie rond zijn oude vriend Sean Combs?

Tijdens het verschrikkelijkste moment van de avond spreekt Usher een jong mannetje toe, ik schat een jaar of zeven, die zich in de zogenaamde VIP-pit vlak voor het podium begeeft, vlak nadat hij tegen de eerdergenoemde dame op het podium heeft staan schuren. ‘NOW THAT’S HOW YOU TREAT A LADY, SON!’, roept hij. Drie minuten later trekt hij echter zijn shirt uit in de G-Spot, een vak achterin de zaal, en gooit hij geld op paaldanseressen die hun wijdgespreide dikke billen op zijn aanwijzingen richting de camera draaien. Wat een fantastisch rolmodel.

En dan hebben we het nog niet eens gehad over het oeuvre-op-chronologische-volgorde-thema van de show dat halverwege overboord wordt gegooid (want een klapper als Yeah! moet je bewaren tot het einde) of over het rare momentje waarop Ushers vader, die afwezig was tijdens zijn jeugd, wordt genoemd in een videofragment, waarna iedereen denkt: nu komt er een moment van diepgang, maar Usher er doodleuk voor kiest zijn simpelste nummer ooit in te zetten: een tergend trage versie van het door Will.I.Am geproduceerde O.M.G..

De Usher die ooit aan mijn muur hing, diepgaand en sexy, doordacht strak geposeerd tegen een minimale achtergrond, blijkt kortom een fantasie. De echte Usher is als een slechte klusjesman die honderdduizend schilderijtjes ophangt terwijl je om een nieuwe plakplint vroeg, allemaal scheef, maar je vervolgens in de ogen aankijkt, glimlacht en op z’n Trumps zegt: het hangt er allemaal prachtig bij meneertje mevrouwtje, mooier dan ooit tevoren. Lekker naar zijn hits luisteren op de streaming dus. En kwijlen op zijn poster. Maar geen geld aan zijn shows uitgeven.

Gezien: 22 april 2025 in Ziggo Dome, Amsterdam