reportage

Ereronde: met The Analogues door de Amsterdamse grachten

Je hebt coverbands, je hebt tribute acts en dan zijn er nog The Analogues. Dit Nederlandse collectief begon in 2014 met het nauwkeurig live reconstrueren van de latere albums van The Beatles, uit de jaren dat de fab four het podium hadden verruild voor de studio. Met Bart van Poppel en Fred Gehring als initiators en doorgewinterde muzikanten als Jan van der Meij, Felix Maginn, Diederik Nomden en Jac Bico aan boord groeiden The Analogues razendsnel van de theaters naar de Ziggo Dome – en van eerbetoon naar opzichzelfstaand fenomeen. Na tien jaar is de missie volbracht. In de voetsporen van hun grote voorbeeld vaart OOR met The Analogues een ererondje door de Amsterdamse grachten.

Fotografie Arend Jan Hermsen

IF THE raaaaain comes… Donkere wolken pakken zich samen achter het Doelen Hotel, marmalade skies zijn vandaag ver te zoeken boven Amsterdam. Al hebben we die ook helemaal niet nodig, want The Analogues zijn aan boord. ‘Dát was het balkon’, wijst Bart van Poppel naar de eerste verdieping, precies boven de uitbouw. En zo te zien ligt de aanlegsteiger ook nog op dezelfde plek als zestig jaar geleden, toen The Beatles op de Jan van Galen van Rederij Bergmann stapten.

In de ochtend van 6 juni 1964 begonnen John, Paul, George en invaldrummer Jimmie Nicol (Ringo had tonsillitis) hier aan hun legendarische rondvaart, met later op de dag nog twee optredens in Blokker, om vervolgens linea recta door te vliegen naar Hong Kong en Australië voor hun eerste wereldtour.

Het moet ook voor de fab four een indrukwekkende ervaring zijn geweest, al die duizenden schreeuwende fans aan de kant, op de bruggen en zelfs in het water. Aan de hysterie was geen ontsnappen, het pittoreske decor en de buitenlucht bleken echter een welkome afwisseling van de maalstroom van de Beatlemania. John Lennon herinnerde zich later vooral nachtelijke escapades op de Wallen, George Harrison kon zich de tocht zelf in Anthology ook nog voor de geest halen. ‘We voeren over de grachten, waving and being fab.’

BEING FAB is een kunst en een gave. En ook al valt er weinig te zwaaien (en springt er vandaag niemand in het water), de gitaarlinie van The Analogues oogt op z’n plek en in z’n nopjes, terwijl de fraaie sloep het kielzog van hun helden volgt. Aangemonsterd zijn bassist, zanger en mede-oprichter Bart van Poppel, leadgitarist Jac Bico en zanger/gitarist Felix Maginn, die we nog kennen van zijn dagen in Supersub en Moke.

In plaats van Doctor Robert loodst kapitein Richard, een vriend van de band, ons door de aderen van de hoofdstad. En we beginnen in stijl, op de Singelgracht pal voor het voormalige People’s Place, waar ook de eerste meters van The Analogues werden gemaakt. ‘Ik weet nog dat ik ‘s middags langs het Doelen Hotel naar People’s Place fietste’, herinnert Van Poppel zich, ‘en bedacht dat het precies vijftig jaar geleden was dat The Beatles hier waren. Wij deden onze eerste shows op 5 en 6 juni 2014. Dat was dus echt puur toeval, maar wel een teken dat ‘t klopte.’

En zo lopen er, behalve de muziek, wel meer zaken parallel in het universum van beide bands – daarover later meer. Wat de braderie achter de kerk in Woolton voor Lennon en McCartney was, betekent People’s Place voor The Analogues: Bart van Poppel raakte er tijdens een feestje aan de praat met Fred Gehring, niet alleen drummer maar ook topman van het internationale kledingmerk in wiens kantoorpand de zaal huisde.

‘Fred had in Amerika de Fab Faux gezien en dat bracht hem op een idee’, aldus Van Poppel. ‘Integraal de moeilijke albums van The Beatles uitvoeren, met echte spullen, zodat de mensen ook alles kunnen zien. Ik ben met Fred mee terug geweest naar de Fab Faux, in New Jersey, die inderdaad een knappe reconstructie neerzetten, echter wel met samples en trucjes uit de computer.’

‘Als wij nou echte blazers en strijkers konden toevoegen, plus een authentiek instrumentarium, dan hadden we iets unieks in handen. En Fred had gelukkig ook de middelen om het goed aan te pakken. Dus ben ik eens in I Am The Walrus gedoken. Als ik dat nummer op een zoldertje in Amsterdam kon nabootsen, moest de rest toch ook wel lukken. En zo geschiedde.’

VAN POPPEL en Gehring stelden een band samen, waarin naast Jac Bico en toetsenist Diederik Nomden (o.a. Johan en Daryll-Ann) een sleutelrol was weggelegd voor zanger/gitarist Jan van der Meij (ex-Vitesse en Powerplay). Uitgangspunt voor The Analogues werd de periode waarin The Beatles het podium verruilden voor de studio. ‘Wij pikken de draad live op waar The Beatles ‘m lieten liggen’, vat Bico samen.

‘In de discografie zit je dan dus bij Revolver. En natuurlijk hebben we ook wel nummers van Rubber Soul uitgezocht, waar het experimenteren al begint, of nog oudere songs voor in de toegift. Maar er zijn genoeg Beatle-bands die de vroege jaren doen, daar heb je ook maar vier man voor nodig. Dat ís er al. Voor de latere jaren moet je veel meer uit de kast trekken, alleen al qua apparatuur. Wij brengen nu de studio weer naar het podium.’

Startschot voor The Analogues, op die twee klinkende data in 2014, was echter niet Revolver maar Magical Mystery Tour. Van Poppel: ‘Ik ben dus met I Am The Walrus begonnen en Magical Mystery Tour is gewoon een mooie instapper. Een album met veel toeters en bellen, grote hits als Penny Lane en All You Need Is Love. En voor ons als muzikanten ook iets makkelijker te behappen dan bijvoorbeeld Sgt. Pepper.’

‘We vielen die eerste avond in People’s Place met de neus in de boter: Leo Blokhuis was laaiend enthousiast, Peter van Brummelen schreef een waanzinnige recensie in het Parool. We werden meteen serieus genomen. En ook het uitpluizen en reconstrueren van al die oude songs begon steeds beter te bevallen én te lukken.’

HET IS druk op de Singelgracht, de locals met een bootje grijpen nog even hun kans voordat de bui valt. Het Hard Rock Café glijdt voorbij, met al z’n memorabilia, en in de verte prijkt het Rijksmuseum. Hoe staat het na een decennium verzamelwoede met de Analogues-collectie?

Maginn: ‘Die is nagenoeg compleet. Al staat er momenteel een twaalfsnarige Framus Hootenanny te koop die we wel graag zouden willen hebben. Het punt is: die was van John Lennon zelf. Ik zou ‘m niet eens durven aanraken, denk ik. Dat ding moet straks tonnen opleveren.’

En het is kwalitatief niet eens zo’n goede gitaar, weet Van Poppel. ‘Puur interessant omdat Lennon ‘m gebruikte op Rubber Soul en Help. In de film zie je ‘m You’ve Got To Hide Your Love Away erop spelen. Dus die zal wel achter glas eindigen bij een of andere steenrijke Chinees. Gelukkig hebben wij de Camping King al voor die partijen. Klinkt precies zo slecht, haha. Al vind ik de naam wel mooier. En onze Camping King is tenminste enigszins betaalbaar.’

Op het gebied van de apparatuur geldt het boek Beatles Gear van Andy Babiuk als de officieuze Bijbel voor The Analogues. Ook de wandelende Beatles-encyclopedie Mark Lewisohn, in het bezit van vele tracksheets, helpt de mannen in hun eeuwige zoektocht naar de juiste snaar.

‘Het belangrijkste is op welke gitaar of bas een nummer is opgenomen. Wat we niet kunnen vinden, zoeken we zelf uit’, zegt Van Poppel. ‘Van de arrangementen zijn bijvoorbeeld weinig originele partituren over. De familie van George Martin schijnt het een en ander in huis te hebben, maar dat lenen ze niet zomaar uit.’

En in de allerkleinste details is de zoektocht eigenlijk nooit klaar, voegt Maginn toe. ‘Het is een cliché, maar je hoort écht steeds weer nieuwe dingetjes. The Beatles kozen uiteindelijk als basis vaak gewoon de take uit die ze het lekkerst vonden klinken en lang niet alle foutjes zijn weggepoetst. Wil je dan die fout spelen? Eigenlijk moet dat wel.’ Van Poppel: ‘Als je de fout niet speelt, klopt het niet. Ironisch genoeg.’

ZO IS er de beruchte overgang in Strawberry Fields Forever, waar twee takes aan elkaar geplakt zijn. ‘Als het orkest erbij komt in het tweede refrein, dat moment is heel duidelijk’, legt Van Poppel uit. ‘De beide versies hadden verschillende snelheden en weken iets af in toonhoogte. Autotune of andere hulpstukken bestonden nog niet, dus George Martin en Geoff Emerick, de engineer, zijn ’s nachts letterlijk met schaar en lijm aan de slag gegaan. Voor ons is het dan weer leuk om die overgang zo secuur mogelijk na te spelen, want het publiek rekent daarop. Hoe verleidelijk het voor ons als muzikanten ook is om zo’n hobbeltje glad te strijken.’

Over de grootste struikelblokken hoeft Jac Bico niet lang na te denken: ‘Revolution #9, haha! Ook omdat ie zo lang is.’ Van Poppel noemt het circusachtige Being For The Benefit Of Mr. Kite als tour de force, Maginn verslikt zich haast in de woorden Dig It – een merkwaardige snippet op Let It Be uit de koker van Lennon. ‘Niet bepaald mijn favoriet, haha.’

Over Let It Be gesproken: je kan nog zoveel boeken lezen en bronnen raadplegen en het oor te luister leggen, als je research-object ineens zelf de schatkamer prijsgeeft is de openbaring natuurlijk immens. Get Back, de negen uur durende documentaire van Peter Jackson uit 2021, opende ook The Analogues de ogen, in meerdere opzichten.

‘Ik heb alle delen met verbazing bekeken’, zegt Bico. ‘Daar kwam zoveel naar buiten… Het gedrag van John tijdens die sessies. Hoe Paul worstelde om de boel toch bij elkaar te houden. Hoe die jongens met elkaar omgingen. Dát vind je dan weer niet terug in de archieven, al is het om de muziek te begrijpen toch wel erg belangrijk.’ En herkenbaar, volgens Maginn. ‘In een band spelen is wachten op mensen, klaar staan, wat gaan we doen? Zit je vervolgens bij de grote Beatles-film en gebeurt exact dát, haha! Maar als de magie dan toeslaat, dan is het ook echt raak.’

DAT VIJF Nederlandse muzikanten, with a little help, juist die magie weten op te roepen is de sleutel tot het succes van The Analogues. Na Magical Mystery Tour werden alle late Beatles-platen integraal opgevoerd, waarbij de theatershows in 2017 voor het eerst een grote uitsmijter kregen in de Ziggo Dome. ‘Een mijlpaal’, vindt Van Poppel. ‘We hadden ook Geoff Emerick uitgenodigd, die is hier een hele week geweest. En wat denk je: hij was wat gepikeerd dat we ‘m niet eerder benaderd hadden, haha! Zelfs hij wist niet meer uit z’n hoofd wie precies wat speelde op welk nummer. Het is ook al zo lang geleden allemaal, je vergeet gewoon dingen.’

Als we de Amstel opvaren en in de verte Carré opdoemt, zijn de bandleden zelf ook de tel even kwijt. Dertig keer, volgens Van Poppel. Bico, in alles de bescheidenheid zelve, denkt eerder aan tienmaal. ‘We hebben alleen The White Album er al zes keer gedaan’, pareert Maginn. Op setlist.fm staat de teller op vijftien keer Carré – al is de wereldwijde concertdatabase bij nationale artiesten niet altijd compleet. Plus viermaal Ziggo Dome (met nog drie avonden op de agenda). De theatershows lopen na tien jaar toeren in de honderden.

En per tournee elke avond dus dezelfde set, tot in de finesses. Hoe houd je die strakke discipline voor jezelf als muzikant interessant? De leden van The Analogues zijn naast professionals gelukkig ook altijd liefhebbers gebleven, voor wie bepaalde stukken nu eenmaal iets méér betekenen. ‘Die tweede helft van Abbey Road blijft een bijzondere rit’, biecht Maginn op. ‘Hoe vaak je ‘m ook speelt. Er gebeurt veel in de muziek, er komt van alles bij kijken op de bühne. En het blijft toch de zwanenzang van The Beatles.’

Van Poppel zet z’n tanden het liefst in The White Album. ‘Daar staan nummers op die je altijd spannend kunt houden. Zo’n Sgt. Pepper is heel gearrangeerd, op het strenge af, voor een performer zit daar niet veel speelruimte. Als je dan een nummer als Long, Long, Long van The White Album speelt, dan doet dat me altijd wel wat.’

Ook Bico komt bij The White Album uit. ‘In While My Guitar Gently Weeps zit die solo van Eric Clapton, waar je echt een stuk vrijheid in hebt. Op de plaat fade die song uit, dus dat kunnen we live naar eigen inzicht oprekken en invullen. Die kans grijpen we graag aan om lekker even te jammen, de benen te strekken. En er zelf een eind aan te breien.’

AND IN the end… Het Doelen Hotel komt in zicht. Toen The Beatles hier zes decennia geleden aanmeerden, zaten de oudste Analogues op de lagere school. ‘Ik was toen acht’, aldus Van Poppel, ‘en mijn buurjongen was drie jaar ouder. Hij had de singles van She Loves You, I Want To Hold Your Hand en Can’t Buy Me Love. Dat waren de eerste drie nummers die ik hoorde, zo ben ik erin gerold.’

Bico was er eveneens vroeg bij. ‘Tijdens het speelkwartier op het schoolplein stonden er ineens allemaal kinderen op de bankjes, net te doen of ze gitaar speelden. Can’t buy me looooove… Ja, dat deed je toen in die tijd. Stiekem luister ik die hele oude platen van The Beatles nu nog het liefst, gewoon voor de gein.’ Maginn, in 1969 geboren in het Noord-Ierse Belfast, haakte ook rond zijn tiende al in. ‘Eind jaren zeventig ontdekte ik Elvis en The Beatles, op de Rode en de Blauwe stonden alle grote singles. Dan gaat er wel een wereld voor je open.’

Op het gewijde water voor het Doelen Hotel komen de lijntjes van The Beatles en The Analogues samen. Maar exact tien jaar nadat Van Poppel hier voor de deur langs fietste naar hun allereerste optreden komt op onze sloep het hoge woord eruit: The Analogues stoppen ermee. Het succesverhaal heeft precies even lang geduurd als dat van hun grote voorgangers, al zijn er geen Yoko’s, Linda’s of Allen Kleins bij de beslissing komen kijken. De missie is simpelweg volbracht.

‘Het is ooit begonnen als een project met een begin en een einde’, legt Van Poppel uit. ‘Op een gegeven moment valt er gewoon niets meer uit te zoeken. En iedereen in Nederland heeft ons al zo vaak gezien. Het buitenland zou een volgende stap zijn, maar dát is me een operatie. Dertig man crew plus een museum aan spullen de wereld rond… Een enorme investering. Dus we gaan het er maar niet op wagen. Wel doen we alle platen nog één keer, in drie afzonderlijke voorstellingen in de Ziggo Dome. Onder de noemer One And One And One Is Three pakken we nog even flink uit. En dan is het toeren langs de zalen en theaters gedaan, we zijn gewoon klaar.’

AL IS het in de Beatle-mythologie niet voorbij tot Her Majesty geklonken heeft. Wat tien jaar Analogues betreft, is het drietal er snel over eens dat hun bezoek aan Abbey Road in 2019 een absoluut hoogtepunt is. Van Poppel: ‘Daar namen we Abbey Road opnieuw op, in studio 3. En ook studio 2 stond tot onze beschikking. Toen had ik eigenlijk al iets van: dit kunnen we niet meer overtreffen.’

Maginn en Bico noemen de avonturen in Liverpool en Londen ook als highlight. Bico: ‘Sta je ineens in het Palladium. Dat zal ik nooit vergeten.’ Maginn: ‘En daar zat ook The Telegraph in de zaal. Die schreven: heel veel mensen hebben The Beatles nooit live gezien, maar als je The Analogues meemaakt en je doet je ogen dicht, kan je tenminste zeggen dat je ze wel gehoord hebt. Een groter compliment van een Engelse krant is niet denkbaar.’

We houden de ogen toch maar open en turen nog eens langs de kades. Op de brug van de Leidsestraat over de Keizersgracht hing in 1964 een aardig spandoek: ‘Ringo quick recover!’ schreef een well wisher in z’n beste Engels – vermoedelijk iemand die wel vaker spijbelde van school. De ziekenboeg van The Analogues zit ook behoorlijk vol, al gloort er met de haven in zicht hoop. Jan van der Meij haakte in 2017 af met gehoorproblemen, werd vervangen door Maginn, maar duikt sindsdien steeds vaker weer op in de frontlinie.

‘Hij repeteert nu ook mee’, aldus Van Poppel, ‘want hij heeft nu eenmaal een onmisbare rol in onze uitvoering van Sgt. Pepper. En hij hoort er gewoon bij.’ Oprichter Fred Gehring is ook aan de beterende hand, al dwingt een langdurige hernia hem de vaste drumkruk over te laten aan Kees Schaper (o.a. Tim Knol en The Kik, overigens geboren in Beatles-dorp Blokker). Van Poppel: ‘Zeker bij die afscheidsshows mag Fred niet ontbreken, in welke hoedanigheid dan ook. Hope for the best, zeggen de Engelsen dan.’ Of gewoon op z’n Hollands: quick recover!

En zo dobberen we weer richting People’s Place, tegenwoordig een innovatieve, flexibele workspace – waar bij nadere inspectie wel precies een bovenmaatse beatgroep op het dak moet passen. Logisch slotakkoord, zo’n rooftop gig, al schudden Van Poppel, Bico en Maginn lachend het hoofd. Het cirkeltje is rond, the sun is up, the sky is blue.

En de toekomst? Die is ondanks het aangekondigde einde allesbehalve somber, zo blijkt als we ontschepen achter poptempel Paradiso. ‘Hier hebben we The Analogues Sideshow toen gespeeld, ons eigen album’, herinnert Maginn zich. ‘Leuke plaat was dat, met veel plezier gemaakt. Dat smaakte wel naar meer’, knikt Bico.

‘Als we opnieuw steengoeie nummers tevoorschijn weten te toveren, sluit ik niets uit’, zegt Van Poppel tot besluit. ‘We hebben een hele goede band opgezet, zonde om daar verder niks mee te doen. Wat mij betreft liggen alle opties open. Maar wat The Analogues betreft valt het doek. We hope you have enjoyed the show.

THE ANALOGUES: 22 jun Pinkpop, Landgraaf  | 20 sep Ziggo Dome, Amsterdam (Revolver & Sgt. Pepper) | 2 nov Ziggo Dome, Amsterdam (The White Album) | 28 dec Ziggo Dome, Amsterdam (Let It Be & Abbey Road). Voor de try-outs in de theaters, zie theanalogues.net/tourdates

deel dit artikel

Meer:

festivaltip

Heartland Festival biedt de beste rootsmuziek van het moment

Volgens eigen omschrijving is Heartland Festival ‘het muzikale...
festivaltip

Heartland Festival biedt de beste rootsmuziek van het moment

Volgens eigen omschrijving is Heartland Festival ‘het muzikale...
nieuws

Little Simz klaagt Inflo (Sault) aan vanwege miljoenenschuld

In 2022 ging Inflo, gevierd producer en lid...
nieuws

Little Simz klaagt Inflo (Sault) aan vanwege miljoenenschuld

In 2022 ging Inflo, gevierd producer en lid...
festivaltip

Booster Festival is een viering van muzikaal talent in het Oosten

Het Oosten van het land bewijst één keer...
festivaltip

Booster Festival is een viering van muzikaal talent in het Oosten

Het Oosten van het land bewijst één keer...
gerucht

Gaat Radiohead weer op tournee? De geruchten tot nu toe

Radiohead gaat op tournee: de vier woorden die...
gerucht

Gaat Radiohead weer op tournee? De geruchten tot nu toe

Radiohead gaat op tournee: de vier woorden die...
nieuwe namen

Down The Rabbit Hole maakt elektronisch programma bekend

Wie tijdens Down The Rabbit Hole schor is...
nieuwe namen

Down The Rabbit Hole maakt elektronisch programma bekend

Wie tijdens Down The Rabbit Hole schor is...
afscheid

Rob de Nijs overleden: herlees het grote OOR-interview uit 1973

Rob de Nijs is zondag jl. op 82-jarige...
afscheid

Rob de Nijs overleden: herlees het grote OOR-interview uit 1973

Rob de Nijs is zondag jl. op 82-jarige...

Meest gelezen

MEEST RECENT

INLOGGEN