reportage

De thuiswedstrijd van Sam Fender in Newcastle

Het is vakantietijd, dus trekt OOR eropuit. En er is geen mooier concert dan een thuiswedstrijd van een artiest in eigen stad. Maar de manier waarop Sam Fender, internationale indierockheld en kind van Newcastle, in juni twee keer het stadion van zijn favoriete club Newcastle United volspeelde was wel heel bijzonder. OOR was er op de eerste avond bij in St. James’ Park en belandde tussen de voetbalshirts, de euforie, de pints en de tranen.

Openingsfoto Dan Broadley

Een minuut of vier, vijf zijn er vrijdagavond nog te gaan. De zenuwen gieren door St. James’ Park, het stadion van Newcastle United. De eerste van de twee shows waar de hele stad al maanden op wacht, zo lijkt het, staat dan eindelijk op punt van beginnen. Het moment van de waarheid. Sam Fender, kind van hier, de Bruce Springsteen van Noord-Engeland, man met een geweldige stem en een handvol hits, komt thuis. Daar wil je bij zijn.

‘Heb jij dan wel een ticket?’, zo wordt OOR’s verslaggever ‘s middags in de stad al meermalen gevraagd. De vrouw achter de hotelbalie, de serveerster in de pub, de jongen in het restaurant. Op het antwoord wachten zij niet eens. ‘Wat een mazzel heb jij.’ Veel fans hebben het ook geprobeerd, maar grepen mis. Fender had het stadion met gemak nog wel een paar keer kunnen uitverkopen. 

Niet gek dus dat een paar minuten voor aanvang de gelukkigen met een kaartje in alles uitstralen zielsblij te zijn, alsof de winnende goal net gevallen is. Fans zwaaien met vlaggen. Sommigen zingen spreekkoren over de voetbalclub. Anderen staan inmiddels voor de vijfde keer in de rij voor de bar, waar gigantische plastic bierpullen van het formaat twee pints het populairst zijn – ondanks de stevige prijs. Vrijwel allemaal hebben ze een zwart-wit wedstrijdshirt van Newcastle aan. En dan zet de dj opeens Hey Jude van The Beatles in. Een meesterzet.

EEN ENGELSE KLASSIEKER als een startsein: opeens zingt iedereen mee, maar dan ook iedereen, van jong tot oud. Zelfs bewakers maken filmpjes. Laat meezingen maar aan de Engelsen over: het is een magistraal gezicht en gehoor. Om ons heen hebben mensen dus al kippenvel voor de show goed en wel begonnen is. En dat neemt bij deze fans alleen maar toe als Sams band in Newcastle-shirts het podium opstapt en het lied speelt dat gedraaid wordt als de spelers van Newcastle United het veld op komen.

Theme Of The Local Hero heet het nummer, dat gek genoeg afkomstig is van een Mark Knopfler-soundtrack. De man achter ons attendeert ons daar op, in prachtig Noord-Engels accent. Het is sowieso een mooie vent. Hij heeft zo’n enorme dubbele pint in zijn hand. Droomt van seizoenskaarten, al zijn die hier nogal duur, en eeuwig uitverkocht. Maar ooit gaat het hem lukken. Sam Fender? Natuurlijk komt ie voor Fender. Maar hij wil eigenlijk vooral in dit stadion zijn. ‘You hear this? This is a United song! 

En dan is er ook nog de Champions League-hymne, gespeeld omdat Newcastle United zich geplaatst heeft voor het miljoenenbal van de voetballerij. Welke artiest in Nederland zou het er net zo dik bovenop leggen? Goldband met ADO Den Haag misschien, maar dat is muzikaal heel andere koek. Fenders muziek is serieuzer, inhoudelijk veel kwetsbaarder. Hij stort er hart en ziel in. Knipogen en ironie zijn niet echt aan hem besteed. De verbinding die hij nu zoekt met het voetbal is voor de mensen hier écht: muziek en voetbal zorgen in deze stad allebei voor zuurstof. 

SAM FENDER moet het hele theater in de coulissen zelf natuurlijk ook allemaal meegekregen hebben. Hoe zou hij zich hebben gevoeld? Hij draagt een oud Newcastle United-vestje, zo retro dat het hip wordt, en zit in een roes. ‘Eigenlijk is dit belachelijk’, zegt hij al snel. ‘This is ridiculous!’ De ontvangst laat hem bepaald niet onberoerd. En dan: ‘I feel like I’m stoned all the time, but I’m not!’ Eerder speelde hij natuurlijk ook al grote shows, op Glastonbury bijvoorbeeld. Maar dit optreden is in alles nog extremer. En hij houdt zich staande, al is het bij vlagen maar nét. Voor een kwetsbare ziel van 29 – want dat is hij, luister maar eens naar zijn teksten – is een beladen avond als deze natuurlijk pittige kost. 

Foto Isy Townsend

Het was een grap, vertelt hij, toen ze net begonnen. ‘Ooit spelen we in St. James’ Park!’ Maar de grap is werkelijkheid geworden. Zien we daar een traan? Het zou zomaar kunnen. Knap hoe hij wat subtielere emoties toch in deze show weet te verweven. Hij heeft het over vrienden, die ook op de tribune zitten, daar, ergens hoog, hij weet niet precies waar. Sam vertelt over de mensen uit zijn geboorteplaats North Shields. Over zijn jeugd daar, aan de noordelijke oever van de rivier Tyne, richting de kust. Hij draagt nummers op aan vrienden die er niet meer zijn. 

DAT HIJ FAN is van Bruce Springsteen, is wel duidelijk. Veel van zijn nummers werken toe naar een emotionele climax. Hypersonic Missiles bijvoorbeeld, gespeeld als laatste troef. ‘They say I’m a nihilist / ’cause I can’t see / any decent rhyme or reason for the life of you and me’, zingt hij daarin, gevolgd door een over de top zangkoor dat heel Newcastle ook al mee buldert. Het moet gezegd: het zal langs het gros van de Nederlandse muziekliefhebbers heen zijn gegaan, maar Fender blijkt doodleuk over nog veel meer nummers van die kwaliteit te beschikken. Hij is een muzikant in hart en nieren. Voor een ballade achter de piano draait hij zijn hand niet om. Voor een loeihard rocknummer ook niet.

Ook zijn idool legt nadrukkelijk links tussen zijn afkomst en zijn state of being. Alleen: Springsteen is lichtjaren verder. Overmand door gevoelens lijkt Fender een beetje overweldigd door deze omgeving. En dan zijn er ook nog eens technische problemen, waardoor het concert even moet worden stilgelegd. Je ziet hem bijna door de grond zakken. Waar Springsteen altijd de baas is over de situatie, is Fender nog niet zover.

Foto Niall Lea

Hoeft ook helemaal niet: hij wordt vandaag gedragen door zíjn Newcastle, tienduizenden sterk – en dan staan er buiten de poorten ook nog eens hele volksstammen mee te luisteren. Het zijn fans die Fender echt niet in de steek gaan laten. Laat loyaliteit maar aan deze noorderlingen over. Newcastle is een werkstad pur sang, al decennia onder druk na het verdwijnen van allerlei industrie. Maar de trots lijkt in iedere vezel te zitten – en na lokale rockhelden Bryan Ferry, Sting, Mark Knopfler en AC/DC’s Brian Johnson (die een avond later ineens als speciale gast opduikt) manifesteert die trots zich anno 2023 in Sam Fender. 

ER VOLGEN NOG vuurwerk, rook en confetti, maar ook het venijn zit ’m in deze thuiswedstrijd in de bombastische staart. Het refrein van zijn grootste hit Seventeen Going Under (zoiets als ‘whoooohoohoohohoho, whooo hooo’) klinkt uren na middernacht nog in de binnenstad van Newcastle. Het centrum is dan al lang en breed veranderd in een soort vrolijk Sodom en Gomorra. De regio mag het zwaar te verduren hebben onder de huidige economie en het leven van de inwoners is bepaald niet makkelijk, maar zingen, uitgaan en de boel op stelten zetten doen ze allemaal nadrukkelijk in deze stad. ‘Wij werken hier voor het weekend’, had de receptionist al gezegd. 

Vroeg naar bed gaan is er vanavond dan ook niet bij. De Geordies zijn aardig, uitzinnig zelfs en het zindert in de straten. Lange rijen voor alle snacktenten. ‘Whoooohoohoohohoho, whooo hoo!’ Een aangeschoten Brit: ‘You came all the way from Holland?’ En: ‘En wat vond je van ’m? He’s good, innit?’ Een wandelingetje door het centrum, de ochtend na de show, blijkt nauwelijks te doen.

De aan het stadion grenzende binnenstad ruikt intens naar braaksel, verschraald bier, etensresten. Overal slingeren flyers en hangen borden. ‘Sam Fender afterparty!’ Een enkeling zwalkt nog over straat. Er is hier iets groots gebeurd, dat is wel duidelijk, misschien wel een traditie in de dop. Dus zorg dat je erbij bent, de eerstvolgende keer dat de verloren zoon van Newcastle huiswaarts keert. Trek vooral iets zwart-wits aan, neem een dubbele pint en je weet als buitenstaander uit het nuchtere Holland echt niet wat je meemaakt.

LIVE FROM FINSBURY PARK is december vorig jaar verschenen.

deel dit artikel

Meer:

sam fender
album
Sam Fender

Seventeen Going Under

Bijna had een ontluikende acteercarrière roet in het...
album
Sam Fender

Seventeen Going Under

Bijna had een ontluikende acteercarrière roet in het...

Meest gelezen

MEEST RECENT

INLOGGEN