Tip voor wie toch in Groningen is dit weekend: de tentoonstelling Willem Kolvoort – 30 Jaar Vera Posters in het Groninger Museum. Kolvoort is de langstzittende zeefdrukker van Vera, de poptempel uit Groningen die tot vandaag de dag nog steeds zelf alle posters maakt. Kolvoort heeft ruim 500 zeefdrukken gemaakt, onder andere voor Dead Moon, Dinosaur Jr., Lemonheads, Stone Temple Pilots, Band of Horses, Bon Iver, Ty Segall, The Oh Sees, Trigger Finger en nog veel meer.
‘Ik heb twee nachten wakker gelegen’, zegt Kolvoort als we door het Groninger Museum lopen. Hij doelt ermee op de opening van de tentoonstelling. ‘Ik wilde een goede toespraak geven. Wilde niemand vergeten te bedanken.’ Op het moment suprême werd het niet minder zenuwslopend toen museumdirecteur Andreas Blühm de loftrompet stak over de zeefdrukken: ‘Ik was niet bekend met zijn werk, maar dit is gewoon heel erg goed.’
In 1985 verhuisde Kolvoort van Hattem naar Groningen om aan de kunstacademie te studeren. Hij wilde aanvankelijk bioloog worden, maar slaagde er niet in de juiste vakken te halen. Zijn fascinatie voor dieren ging niet weg; ze zijn geregeld het onderwerp van zijn posters. ‘Ik vond Mikal Cronin bijvoorbeeld in interviews heel erg zacht en verlegen overkomen. Vandaar dat ik hem heb afgebeeld als een beertje.’
Kolvoort werd een trouwe bezoeker van Vera. Twee jaar later stond hij achter bar en in 1989 maakte hij de lay-out van de Vera-krant. ‘De krant had alleen tekst bij de recensies. Ik vond dat daar wel beeld bij mocht.’ Zo heeft hij bijvoorbeeld Nirvana in datzelfde jaar op de foto gezet.
Op een van de personeelsdeuren hing een rooster met daarop alle acts en de naam van de zeefdrukker die per act een poster zou maken. Lange tijd stond er geen naam bij Sylvia Juncosa, een band die Kolvoort op dat moment leuk vond. Hij trok de stoute schoenen aan en zette zijn naam achter de band. Zonder enige ervaring als zeefdrukker. ‘Oké, dacht ik, nu ben ik zeefdrukker en moet ik die poster maken, maar ik heb geen idee hoe.’
Een van de zeefdrukkers was collegiaal genoeg om Kolvoort de kneepjes van het vak te leren. Zijn eerste poster was een feit. Vanaf dat moment hoorde hij bij een team van zes zeefdrukkers (nu meer dan twee keer zoveel). ‘Het was toen een ongeregeld zooitje. Er was naar mijn gevoel geen controle; gereedschap lag overal en nergens, we hadden geen vergaderingen en iedereen deed maar wat.’ Nu is het onmogelijk om zomaar je naam bij een band te zetten. ‘Er zijn hedendaags genoeg Minerva-studenten die als zeefdrukker bij Vera aan de slag willen, maar met pech sta je dan wel vier jaar op de wachtlijst.’
Vera is wereldwijd een begrip. Vroeger stonden er Joy Division, XTC, Nirvana, U2, Simple Minds en vele anderen. Veel artiesten hebben een grote carrière gehad na hun bezoek aan Vera en in Seattle bestaat zelfs The Vera Project, een soortgelijk popcentrum, geïnspireerd door haar naamgenoot.
Kolvoort heeft logischerwijs veel posters ontworpen voor artiesten waar hij fan van is. ‘Bij Vera proberen we grote acts te boeken, maar willen we ook onbekende acts een kans te geven. In 1990 kozen we voor het onbekende Dead Moon, dat daarna een grote speler werd in Europa. Tot aan 2006 begonnen en eindigden al hun Europese tours bij Vera. Dan lieten ze hun spullen bij ons staan, gingen ze naar huis, en bij de volgende tour begon het weer opnieuw.’
Voor artiesten is het leuk dat ze een eigen ontwerp krijgen. Yo La Tengo vond het ontwerp zo mooi dat ze hem hebben gebruikt voor de binnenkant van een platenhoes. ‘Dat hoorde ik van een vriend die de plaat had gekocht. Daarna heb ik een brief gestuurd met de vraag of ik dan ook een plaat mocht hebben. Die kreeg ik gelukkig thuisgestuurd. Erg leuk.’
In het wereldje van zelfvoldane artiesten is het moeilijk iedereen tevreden te houden. Niet iedereen is altijd even blij. ‘Dat gebeurt niet vaak, maar soms wel, ja. Dat hoor je dan ook altijd via anderen. Een zangeres vond bijvoorbeeld dat ik haar te dik had gemaakt. Maar goed, zo zag ze er gewoon uit.’
Het is voor hem onwennig om door het museum te lopen waar zijn werk hangt. Hij staat tussen een menigte bezoekers dat zijn posters bestudeert. ‘Het is mooi voor Groningen dat iets uit Vera in het Groninger Museum hangt. Daar ben ik zeker trots op.’
Vera en Willem Kolvoort betekenen veel voor elkaar. ‘De mensen zijn hier erg betrokken. Peter Weening, bijvoorbeeld, die al sinds de jaren ’80 programmeur is, komt nog steeds kijken bij iedere act die hij boekt. Dat zie je nergens anders. Bovendien is het uniek dat wij nog steeds een zeefdruk gebruiken. Andere poppodia die dat deden, hebben dat van de hand gedaan. Voor ons blijft dat een visitekaartje.’
De posters van Kolvoort zijn tot 7 juni te zien in het Groninger Museum. Daarnaast is het ook mogelijk om een boek te kopen – met dezelfde titel als de tentoonstelling – dat een overzicht biedt van al zijn werk en essays bevat van muziekjournalist Peter van der Heide en schrijver Bill Mensema.
