Het is net een scène uit een Amerikaanse highschoolfilm, waarin de buitenstaander en het populaire meisje elkaar ontmoeten: naast me zit een jongedame in een traditionele witte zomerjurk tot haar enkels, een gothic-stijl uit het Amerikaanse zuiden. En alsof het precies zo bedacht is, staat op het balkon aan de overkant een twintiger in een witte kanten blouse en blauwe jeans. Onbedoeld verbeeldt het duo precies de twee kanten van de Verenigde Staten die vanavond centraal staan bij Ethel Cain in Paradiso.

Fotografie Jasper Koekoek

Want dat de duistere folkpop van Ethel Cain ook in Europa populair is – ze kon met gemak een tweede grote zaal van Paradiso uitverkopen – is namelijk helemaal niet zo vanzelfsprekend. Cain, alias van de 26-jarige Hayden Silas Anhedönia, ademt namelijk in alles de Verenigde Staten. En niet het Amerika van haar landgenoten Taylor Swift en Lana Del Rey, waar prinsen in witte Cadillacs rijden. Nee, Ethel Cain begeeft zich aan de schaduwzijde van de Hollywood Hills, in het streng religieuze en homofobe zuiden.

Anhedonie betekent niet voor niets het ‘niet meer kunnen ervaren van vreugde’. Anhedönia creëerde het karakter Ethel Cain nadat ze haar protestantse baptistengemeenschap op zestienjarige leeftijd verliet en haar identiteit als transvrouw ontdekte. Uit dat trauma ontstond Preacher’s Daughter (2022), een album van epische proporties over het naïeve tienermeisje Ethel Cain dat ontsnapt uit haar religieuze gemeenschap en uiteindelijk vermoord wordt door een psychopaat.

Het zorgt voor een spanning in zowel de liveshows als op de manier waarop de artieste zichzelf presenteert, want wat is verzonnen en wat niet? Waar houdt mother Cain op en begint Hayden? De podiumaankleding is simpel, maar doeltreffend: op het glas in lood achter haar band worden home video’s geprojecteerd die lijken op de videoclip van Lana Del Rey’s Video Games.

Het is mooi hoe subtiel Anhedönia zichzelf opstelt op het podium, gekleed in slechts een zwarte beha, bretels, wijde broek en legerkistjes, handen achter haar rug. En hoe ze met één beweging van haar in zwart latex gehulde handen het publiek tot bedaren krijgt – tot in de precisie uitgemeten, net zoals de momenten waarop ze op haar knieën valt en stevig de handen van haar fans vastgrijpt. Hoe haar blik zonder te knipperen langs de tieners en twintigers op de balkons glijdt – intens, maar ze ziet je.

En dat is óók waar de fans voor komen. Want hoewel het epos van tragische heldin Ethel Cain op het eerste oog weinig te maken heeft met het levensverhaal van Anhedönia’s Europese fans en leeftijdsgenoten, zijn er ongetwijfeld aanknopingspunten. Jezelf een buitenstaander voelen, een hopeloze verliefdheid, een giftige relatie – natúúrlijk zingen de outcasts het hartbrekende A House in Nebraska luidkeels mee.

Anhedönia vertegenwoordigt niet alleen een groep gedesillusioneerde jonge mensen uit haar thuisland, ook in Amsterdam durft ze zich uit te spreken. Haar oproep voor een ‘Free Palestine’ wordt met luid gejuich beantwoord en een toegeworpen keffiyeh knoopt ze stevig om haar microfoonstandaard, als een talisman.

Het grootste gedeelte van het optreden is gebaseerd op Preacher’s Daughter, al sluipen ook wat nieuwe nummers in de setlist die voortborduren op het levensverhaal van Ethel Cain. En natuurlijk speelt ook die schaduwzijde een hoofdrol. Dan vormen de twee gitaristen op het podium een snoeiharde muur van geluid, kleuren de zaallichten bloedrood en sluipt Anhedönia met haar lage en heldere stem als een katachtige figuur boven het publiek, dat ademloos toekijkt. Hoe fan service een duiveluitdrijving wordt.

Het is een treffend beeld: de American Dream van Cain is dood en ligt te rotten naast de vliegen in de vensterbank uit Sun Bleached Flies, niet toevallig het laatste nummer voor de toegift. In die song, het absolute hoogtepunt van de avond, verzoent de vermoorde Cain zich in het hiernamaals met haar lot: ‘God loves you, but not enough to save you.’

Het brengt het thema in afsluiter American Teenager, een poppy anti-oorlogsnummer dat van de hand van Taylor Swift had kunnen zijn, alleen maar pijnlijker naar voren: ‘Another red heart taken by the American Dream.’ Ethel Cains wens om een normaal Amerikaans tienerleven te leiden werd haar fataal, maar Anhedönia is in Paradiso de koningin van de buitenstaanders.

Gezien: 4 juni 2024 in Paradiso, Amsterdam