In de jaren zestig zag je weinig vrouwen in Nederlandse bands, hooguit als zangeres. Tegenwoordig wordt menig festival geheadlined door een vrouwelijke artiest van eigen bodem. Reden voor muzikant Tim Treffers om in zijn boek Polderpower een aantal Nederlandse zangeressen van toen en nu aan het woord te laten over hun dromen, successen en (over)leven in een mannenwereld.
Veel verhalen in Polderpower zijn positief getoonzet, maar er zijn toch ook opvallend veel anekdotes waarin mannen in de directe omgeving – echtgenoten, zangpartners, producers, platenbazen, pluggers – een dubieuze rol spelen. Dit begint al in de jaren zestig, als Ria Valk van haar eega alleen klussen mag aannemen waarmee de hypotheek betaald kan worden. De manager van Bojoura verbiedt haar om live te zingen en Astrid Nijgh mag van echtgenoot Lennaert zelfs helemaal niet zingen. Dat doet ze pas na haar scheiding (Ik Doe Wat Ik Doe).
Schrijnend is ook het relaas van Maggie MacNeal van zangduo Mouth & MacNeal, die door Willem ‘Mouth’ Duyn als voetveeg wordt behandeld. Ze wordt door hem op een podium aangekondigd als ‘de zangeres zonder borsten’. Onderweg naar een optreden zit de Jaguar van Mouth vol bandleden, maar moet MacNeal mee met het busje met instrumenten. ‘Zo voelde ik me ook, als een veredelde speakerbox.’
Blueszangeres Tineke Schoemakers (Barrelhouse) vindt de mannenwereld juist prettig. ‘Ik voelde me one of the boys.’ Ook Angela Groothuijzen (Dolly Dots) staat haar mannetje. ‘Je moet weerbaar zijn in dit vak, anders red je het niet.’
Tegengeluiden zijn er ook. Zangeres Do: ‘Ik denk dat veel vrouwen in deze business juist voordeel hebben gehad van het feit dat ze vrouw zijn.’ Laura Fygi (Centerfold) gaat nog een stapje verder. ‘Ik kijk met verbazing naar dat hele #MeToo-verhaal. Komen nu alle vrouwen die ooit een klap op hun kontje hebben gehad ineens ten strijde? Schei toch uit. Had dan je mond direct opengedaan.’
Gelukkig zijn er nog zangeressen die het heft in eigen handen nemen. Zo knipt Margriet Eshuijs ’s nachts in de opnamestudio een stukje uit de gitaarsolo van Black Pearl, zodat het nummer geschikt is voor de radio. Fay Lovski neemt al haar muziek zelf op en Mathilde Santing verdiept zich in zaken als copyright en royalty’s, om niet afhankelijk te zijn van anderen.
Zo ontstaat er een bont en boeiend palet aan ervaringen van bekende én bijna vergeten zangeressen, ingebed in een mooi tijdsbeeld. En misschien verwoordt Caro Emerald het uiteindelijk wel het treffendst: ‘Die hele muziekindustrie is gebouwd op jouw talent. Zonder jou zijn al die managers, publishers, labels en crewleden helemaal niet nodig.’
POLDERPOWER – VROUWEN IN DE NEDERPOP van Tim Treffers is verschenen bij uitgeverij Noordboek.
