Het Ierse raptrio Kneecap staat op een discutabel breekpunt waar satire, activisme en staatsrepressie elkaar raken en inmiddels ook overlappen. Wat begon als een provocerend optreden op Coachella – met teksten als ‘Israel is committing genocide against the Palestinian people’ en ‘Fuck Israel, Free Palestine’ geprojecteerd op grote schermen – is uitgemond in een hetze die de grenzen van artistieke vrijheid op scherp zet.
Na het festival volgden bedreigingen, boycots en uiteindelijk een officieel onderzoek door Britse antiterreureenheden. Aanleiding: videofragmenten waarin de groep optrad met uitspraken als ‘Up Hamas, up Hezbollah’ en ‘The only good Tory is a dead Tory. Kill your local MP.’ Festivals trekken zich terug, Britse politici roepen op tot vervolging en zelfs de Ierse premier mengt zich in het debat.
Kneecap ontkent steun aan terreurgroepen, noemt het een lastercampagne en excuseerde zich voor het onbedoeld kwetsen van nabestaanden van vermoorde politici. Hun verklaring wordt niet overal geloofd, maar leidt wel tot een tegenbeweging.
Meer dan veertig artiesten, waaronder Fontaines D.C., Lankum, Massive Attack, The Pogues, Gurriers, Primal Scream, English Teacher en Pulp ondertekenden een open brief van label Heavenly Recordings. Daarin wordt gesproken van een ‘gecoördineerde poging tot censuur’ en een ‘intimidatiecampagne’ tegen de band. ‘Of je het met hun boodschap eens bent, doet er niet toe. Wat hier gebeurt, raakt iedere artiest’, stellen de ondertekenaars.
Wat resteert is een cruciale vraag: waar eindigt provocatie en begint onderdrukking? Kneecap heeft zichzelf uit de marge geschreeuwd en staat nu centraal in een strijd die veel groter is dan hiphop. De band zag al meerdere concerten uit zijn tourschema verdwijnen. Voorlopig lijken de shows op Best Kept Secret (14 juni) en Pukkelpop (16 augustus) gewoon door te gaan.
Lees ook het laatste OOR-interview met Kneecap: ‘Meningsverschillen mogen nooit een goed feest in de weg staan’.
