Afgelopen januari werd de Pop Media Prijs uitgereikt aan 3voor12-redactiechef Timo Pisart. Daar valt niets op af te dingen. Al jaren staat Pisart garant voor een onophoudelijke stroom voortreffelijke artikelen over de meest uiteenlopende onderwerpen, van het verdienmodel van Lil Kleine tot de opkomst van gqom. Kritisch als het moet, enthousiast als het kan, altijd toegankelijk en uitstekend geïnformeerd.
Als PMP-winnaar volgt Pisart het televisieprogramma Beste Zangers op. In de jaren daarvoor gingen de bloemen naar Rob Stenders, Fernando Halman, Roosmarijn Reijmer en Rotjoch. Hoewel de een het wat mij betreft meer verdiende dan de ander, is het al met al een fraai rijtje. Maar er is iets met dat rijtje aan de hand: alle winnaars zijn verbonden aan de NPO. Tussen 2010 en 2015 was dat drie keer het geval, de zestien jaar dáárvoor (de prijs bestaat sinds 1994) slechts één keer.
Hoe kan dat? Het is mogelijk dat ze bij de NPO steeds beter zijn geworden in het rekruteren van talent en het verzinnen van formats. Maar zonder iets af te doen aan de kwaliteit van de winnaars: dat is onzin. De realiteit is dat het anno 2022 zonder publieke middelen bijkans onmogelijk is om in de muziekjournalistiek werkelijk indruk te maken. Het verhaal is bekend: tijdschriften en kranten zagen hun oplages decimeren, weekbladen werden maandbladen, budgetten slonken, titels verdwenen. Zeventig procent van alle online advertentiegelden wereldwijd glijdt in de zakken van Facebook en Google. Lezers zijn nauwelijks bereid om voor journalistiek te betalen.
Tot voor kort poogde ik om van de muziekjournalistiek te leven. Dat lukte alleen omdat mijn hospita weinig huur vroeg en ik stom genoeg was om in een veredelde studentenkamer te blijven wonen terwijl ik leeftijdsgenoten appartementen zag kopen. Aan pensioenopbouw hoefde ik niet te denken, tegen arbeidsongeschiktheid heb ik me nooit verzekerd. Ik kon het risico nemen: mijn ouders zullen bij hun overlijden een koophuis achterlaten. Daarmee is meteen het gebrek aan diversiteit in de (muziek)journalistiek verklaard.
Voor een aanzienlijk deel van mijn inkomsten was ik afhankelijk van een grote landelijke krant. Daar ga je het verschil niet maken. Bij een publiek dat house en techno niet van elkaar kan onderscheiden, hoef je niet met gqom aan te komen. Zelfs voor OOR voert zoiets waarschijnlijk te ver, je kunt zo’n verhaal alleen kwijt bij een nicheblog. Dat levert precies nul euro op.
Inmiddels heb ik mij noodgedwongen op de vrije huurmarkt begeven. Mijn journalistieke carrière heb ik ingeruild voor een normale baan. Zo loop ik weer in de pas bij de rest van het OOR-colofon. Ik zal niet langer in staat zijn om alle ontwikkelingen te volgen. Mijn kennis zal langzaam afbrokkelen. Vanaf nu is het veredeld hobbyisme.
Het is in zekere zin geruststellend dat de NPO het gat vult dat commerciële partijen noodgedwongen laten vallen. Popmuziek staat in Hilversum hoog op de agenda. Maar het is een wankele constructie. Eén bestuursvoorzitter die er anders over denkt en we zijn alles kwijt.
