Veertig jaar na dato krijgt Psychocandy, het debuutalbum van The Jesus and Mary Chain, een heruitgave. Jack Whites label Third Man Records brengt het album deze zomer opnieuw uit als onderdeel van zijn Vault Series, inclusief liveopnames en een nooit eerder uitgebrachte demo van Just Like Honey. Dat dit album veertig jaar na zijn release nog steeds wordt gevierd is geen toeval.
Foto Colin Bel
Psychocandy, oorspronkelijk verschenen op 18 november 1985, was een revolutionair statement. De Schotse broers Jim en William Reid voegden iets toe aan de Britse muziekgeschiedenis dat er nog niet was: popliedjes die zich ophielden in het domein van feedback, ruis en gecontroleerde destructie. De melodieën waren pakkend en eenvoudig – lullaby’s met één voet in de sixties – maar de verpakking was minder zoet.
Vanaf opener Just Like Honey werd duidelijk dat Psychocandy geen vriendelijke plaat was. Tracks als Never Understand, The Hardest Walk en You Trip Me Up verzoenden op brute wijze melancholie met agressie. De combinatie van vervormde gitaren, minimale drums en verveelde praatzang leverde iets volslagen unieks op.
Samen met de vroege Cocteau Twins creëerden The Jesus and Mary Chain een nieuw idioom: muziek waarin textuur belangrijker werd dan structuur en klank boven betekenis ging. Waar Cocteau Twins kozen voor galm, abstractie en etherische stemmen gingen The Jesus and Mary Chain voor dissonantie, feedback en een uitgesproken werkmanshouding. Beide benaderingen zouden later samensmelten in het genre dat begin jaren negentig de naam shoegaze kreeg.
Destijds veroorzaakte de plaat verdeeldheid. Optredens liepen uit op chaos, de pers twijfelde tussen hype en hoax en de band speelde regelmatig met de rug naar het publiek. Maar de impact was blijvend. Psychocandy maakte van ruis een expressiemiddel en van desinteresse een esthetische keuze.
De invloed van Psychocandy is nauwelijks te overschatten. Zonder dit album geen Loveless van My Bloody Valentine, geen Ride, geen A Place to Bury Strangers. Maar ook acts als Sonic Youth, Nirvana en The Raveonettes hebben er direct of indirect hun stijl aan te danken. Zelfs nu, na veertig jaar, blijft Psychocandy een blauwdruk voor alles wat weigert te klinken zoals het hoort.
