Van het Duitse Neu! uit de jaren zeventig tot The Black Keys uit het Amerika van de 21ste eeuw, gitaar/drum-duo’s zijn een bron van vernieuwing. In This Is A Film About The Black Keys volgt regisseur Jeff Dupre het eigenzinnige duo uit Akron, Ohio.

De Zuid-Koreaanse boyband Seventeen telt dertien groepsleden, The Black Keys uit Akron, Ohio doen het met twee. Dat scheelt veel gepraat en overleg, zou je denken. En inderdaad, gitarist Dan Auerbach (baard) en drummer Patrick Carney (bril) munten uit in onderlinge non-communicatie. Het verhoogt de spanning, van hun relatie, van hun muziek.

Van rocken in een garage naar spelen voor uitverkochte stadions, dat geeft ook spanning. Geen creatieve stroom, maar mentale stress. Van twee jongens in een bestelbusje naar een crew van honderd man en tien trucks, dat is van hobby naar loopbaan. Van vrijheid naar verantwoordelijkheid. Zo kun je uitgroeien tot puber van middelbare leeftijd.

The Black Keys komen, net als The White Stripes (Detroit), uit een industriestad in verval. Hun geluid is ongepolijst maar gestileerd, reikt naar een vervlogen tijd maar staat midden in het hier en nu. Bluesrock verpakt in hippe productie, de garage vermomd als digitale cockpit, nostalgie gedrenkt in adrenaline. Het botst, het zindert, het knettert, spanning. Genoeg spanning om de boog 23 jaar lang strak te houden. Soms te strak.

Gitarist Dan Auerbach komt uit een familie waarin iedereen bluegrass speelt. Hij is de Rory Gallagher van Akron, wil alleen maar gitaar spelen, staakt zijn studie, staat in kroegen. Patrick Carney speelt in talloze schoolbands, is een gear freak, begint een studio. Daar wacht Dan, diens band komt niet opdagen. Carney kruipt achter de drums en ze gaan maar wat spelen. Het klikt, de tegenpolen blijken broers.

De vele uren in het bestelbusje zijn vooral gevuld met luisteren naar muziek, niet met conversatie, leert de documentaire This Is A Film About The Black Keys. Het is een traditionele film zonder visuele fratsen met een rechtlijnig verhaal, van schamel begin tot trotse triomf, inclusief hobbels onderweg. Wie The Black Keys nog niet kent, krijgt een stoomcursus. De vertelling zelf is weinig verrassend, gelukkig is er veel muziek. Quasi-primitieve muziek vol melodie.

Waar de film niet in uitblinkt, is context en reflectie. Wat is de plek van The Black Keys in het landschap van de Amerikaanse rock post 9/11? Wat zijn hun ideeën daarover? Hoe kijken ze tegen zichzelf aan? Daar leert de kijker weinig over. In dat opzicht is de documentaire net zo’n cocon als het gesloten duo zelf. Ze zijn het busje nooit ontgroeid.

THIS IS A FILM ABOUT THE BLACK KEYS is op 7 september te zien tijdens het Music Film Festival in Pathé Tilburg.