OOR-fotograaf Martijn van de Griendt volgde voor zijn tweede documentaire, De Heilige Drie-eenheid, een drietal jongeren tijdens hun laatste schooljaar. Die geven zich ongeremd over aan de regisseur en zijn camera.
Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst. Maar wat is dat, die toekomst? Kun je dat eten? Voor pubers gaan onzekerheid en opwinding hand in hand. Ze leven in een eigen wereld, die van hun leeftijdsgenoten. Een schemerzone van wel willen maar nog niet kunnen, van overdaad aan energie maar gebrek aan focus, van keuzes en niet kunnen kiezen. Het is van alle tijden.
Maar sinds een jaar of vijftien wordt die levensfase begeleid door de smartphone. Pubers van nu leven met de smartphone in de hand.
De man met de camera
Alex Sophie (16), Emma (15) en Robbie (15) zijn drie pubers uit Eindhoven, geboren rond de tijd dat sociale media hun intrede deden in de online wereld. Ze zijn elkaars beste vriend, locked in, tight as a booty hole (hun woorden), familie zonder bloedband. Ze helpen elkaar om door de chaos van de puberjaren en de eerste, niet altijd verheffende kennismaking met ‘het echte leven’ te navigeren. Ze helpen elkaar uit te vinden wie ze zijn. Proefkonijn en onderzoeker tegelijk.
Dat doen ze voor de camera van Martijn van de Griendt, zelf een vijftiger en eveneens afkomstig uit Eindhoven. Knap hoe de filmmeneer het vertrouwen van het drietal heeft verkregen en in hun wereld is getreden. De man met de camera is toeschouwer én vertrouwenspersoon. Hij is de vleesgeworden smartphone die anno nu centraal staat in het leven van pubers.
Daarom had een documentaire als deze dertig jaar geleden nooit gemaakt kunnen worden, in ieder geval niet met deze naturel. Pubers van nu leven in een wereld van camera´s, zijn er dag en nacht mee omgeven. Betekent dat ook dat ze doorlopend acteren?
Wereld zonder ouders
Puberteit is een spel met rollen, dat maakt De Heilige Drie-eenheid opnieuw duidelijk. De geestelijke gezondheid van het drietal is wankel, het evenwicht – hun rol – nog niet gevonden.
Emma heeft aan zelfverminking gedaan en is bang om af te wijken, buiten de groep te vallen. Ze is nu vooral bezig met uiterlijk en make-up, ze vermomt zich. Robbie wil graag een brakka boy (stoer straatschoffie) zijn, maar is feminiem en doorlopend met zijn smartphone bezig. Tussen wie hij wil zijn en wie hij is gaapt een gat dat wordt gevuld door Emma en Alex Sophie.
Alex Sophie is vooral bezig met de vader die ze tijdens de opname van de film heeft verloren. Emma en Robbie, die ook niet weten hoe je met zulke heftige ervaringen omgaat, helpen haar ‘door er te zijn’ (hun woorden).
Emma praat niet met haar ouders over haar zelfmutilatie, maar Alex Sophie leeft letterlijk in een wereld zonder ouders. Dat maakt haar wijzer dan haar leeftijd.
Nieuw liedje
Robbie vindt het moeilijk om over emoties te praten. Hij schrijft ze op, in het Engels. Weer die afstand tussen ‘wie ik wil zijn’ en ‘wie ik ben’. Hij heeft zijn rol nog niet geaccepteerd. Alex Sophie: “Hij doucht echt fucking lang voor een man”. Robbie, de wannabe brakka boy: “Ik ben niet zo´n macho”.
Alex Sophie wordt volgend jaar volwassen als wees: “Dat vind ik heel oneerlijk.” Ze onderkent de rol die sociale media spelen in haar onzekerheid. Ze speelt gitaar, altijd hetzelfde liedje. “Ik wil een ander liedje maken.” Soms rolt de wijsheid zo maar van je tong.
De Heilige Drie-eenheid is te zien tijdens het Movies That Matter filmfestival in Den Haag: zondag 24 maart, Theater aan het Spui 18:30 (wereldpremière); donderdag 28 maart, Filmhuis Den Haag 18:00; en zaterdag 30 maart, Filmhuis Den Haag 15:15 (na afloop gesprek met regisseur en het filmtrio).
