Het contrast op de vierkante kilometer kan haast niet groter zijn. Terwijl Harry Styles (29) drie dagen lang de ArenA uitverkoopt en gillende fans aan zijn voeten liggen, zoekt Peter Gabriel (73) even verderop naar intimiteit en zingeving. Want waar Styles vol jeugdig elan slim meesurft op de golven van de commercie, gaat Gabriel al sinds 1977 vooral zijn eigen, trage weg. Ook Gabriels werkwijze levert hits op die nog altijd op de setlijst staan (o.a. Sledgehammer, Solsbury Hill, Don’t Give Up), maar wij zien zijn stadionrockende buurman geen elf nummers spelen die nog niet eens formeel op album zijn uitgebracht. Peter Gabriel komt er, met pieken en dalen, toch aardig mee weg.
Fotografie Willem Schalekamp
Van de oude, verstokte Genesis-fans en liefhebbers van de ‘betere’ jaren tachtigpop, tot de jeugd die de platen van hun ouders heeft ontdekt; Gabriel’s publiek omvat inmiddels meerdere generaties. Het blijkt een loyale en vooral ook geduldige aanhang. Tien jaar geleden stond de Britse prog- en popveteraan voor het laatst op een Hollands podium en maar liefst 21 jaar geleden verscheen zijn laatste studioalbum (Up). Daar komt nu verandering in. Hoewel er nog steeds geen officiële releasedatum bekend is gemaakt, zijn de meeste tracks van zijn aanstaande album i/o druppelsgewijs online verschenen in een bright-side en dark-side mix.
De muziek van Peter Gabriel vormt sinds jaar en dag een genre op zich. Niemand die er daarom gek van opkijkt dat de gastheer zijn volledige (?) album live laat debuteren. Gabriel neemt ruim de tijd om de nummers toe te lichten, zet zijn zevenkoppige band meermaals in het zonnetje, maakt onderkoelde grapjes en geeft credits aan de vele kunstenaars die een bijdrage hebben geleverd aan de prachtige visuals in een werkelijk adembenemende lichtshow. Door het gebrek aan tempo of spanning in de opbouw van de set heeft i/o The Tour zodoende soms meer weg van een theatershow dan van een traditioneel rockconcert.
Gabriel begint klein, in een halve cirkel van bankjes rond een kunstmatig kampvuurtje. Eerst samen met zijn ouwe, trouwe meesterbassist Tony Levin in het wonderschone Washing Of The Water, vervolgens met de hele band in een passende, akoestische uitvoering van Growing Up. Deze gewaagde en ingetogen opening werkt wonderwel in de grootsheid van de Ziggo Dome; het zorgt vrijwel direct voor een intieme band tussen toeschouwers en muzikanten. En voor de aandacht die nodig is om daarna de nieuwe songs te ervaren. Dat lukt met wisselend resultaat. In nummers als Olive Tree, This Is Home, The Court en i/o put Peter Gabriel uit een stijl en sound die net even te dicht bij het oudere werk liggen en in opbouw een beetje voortkabbelen.
Daar zet de zanger het spannende Four Kinds Of Horses, het lekker funky Road To Joy en het breekbare, welhaast pastorale And Still (met een hoofdrol voor celliste Ayanna Witter-Johnson) tegenover. Verrassingen horen we ook in het oudere werk. Don’t Give Up krijgt stevige soulinjectie door Gabriels duet met diezelfde Witter-Johnson, die ook gloedvol kan zingen. Red Rain is voorzien een fris, nieuw arrangement waarin drummer Manu Katché een hoofdrol opeist en Digging In The Dirt klinkt ruwer en dwingender dan eerdere live-versies. Met dank aan de prominente bijdrage van trompettist Josh Shpak.
Het beladen, soms bijna overweldigende Darkness wordt op fraaie wijze voorzien van visueel schaduwspel, terwijl publieksfavorieten als Sledgehammer, Big Time en Solsbury Hill iedereen uit de stoelen krijgt. Na In Your Eyes sluit Peter Gabriel op traditionele wijze af met Biko, dat – hoewel op het oog minder actueel – nog niets van zijn muzikale zeggingskracht verloren heeft.
Hoewel de vonk in een deel van het nieuwe materiaal niet overslaat en Gabriel het beste werk van zijn eerste vier albums negeert, kunnen we niets anders dan respect hebben voor zijn dappere keuzes in deze gewaagde set. Ook over de juiste balans tussen ‘oud’ en ‘nieuw’ valt te twisten, maar de avond staat in ieder geval in schil contrast tot het sentimentele bezoek van zijn oude werkgever, een jaar geleden. Waar Phil Collins noodgedwongen afscheid nam, kijkt die andere ‘dinosauriër’ – ja echt, het zijn z’n eigen woorden – het liefst vooruit. Het heeft even moeten duren, maar met zijn beste liveband en meest opwindende presentatie ooit, is het heilige kampvuur in Peter Gabriel nog lang niet opgebrand.
We zijn benieuwd waar Harry Styles optreedt als hij 73 is.
Gezien: 5 juni 2023 in Ziggo Dome, Amsterdam
Peter Gabriel in OOR!
Bestel ‘m hier.
