Toen Taylor Swift in 2015 voor het laatst op een Nederlands podium stond, beschreef ik dat evenement in de Ziggo Dome als een avond waarop de Amerikaanse megaster de popshow perfectioneerde. Werkelijk alles aan haar optreden klopte. Vanavond, acht jaar later, wordt Swifts perfecte popshow voor het eerst geëvenaard. De boosdoener? Matthew ‘Matty’ Healy, nota bene een oude vlam van Swift. In AFAS Live geeft zijn band The 1975 een van de beste popconcerten die ooit in de zaal is gegeven. Twee uur lang is het feest.

Fotografie Jordan Curtis Hughes

Oude en jonge muziekliefhebbers liggen regelmatig met elkaar in de clinch wanneer het over muziek gaat, maar men is het ongetwijfeld eens over het belangrijkste ingrediënt van een goed concert. Dat zijn uiteraard de liedjes. Heb je te weinig hits, dan kun je eindeloos danspasjes oefenen of vuurwerk de lucht in knallen en niets bereiken.

Gelukkig bracht The 1975 in tien jaar tijd een aantal van de leukste popplaten van het tijdperk uit, waarop de groep een geheel eigen stijl ontwikkelde. Onbenoemde muziekinvloeden (Talking Heads, Lou Reed, Joy Division en Duran Duran zijn slechts enkele van de bronnen waar The 1975 schaamteloos uit put) zijn door Matty Healy en zijn vrienden verwerkt in ijzersterke popsongs die stuk voor stuk een andere kant van het genrespectrum uitwaaieren.

Altijd scherpe en geestige teksten, de aanwezigheid van een elektronisch watermerk dat de eclectische discografie bijeen houdt en last but not least: consistent rete catchy melodieën en refreinen, maken dat The 1975 een van de zeldzame popgroepen is met een echt eigen sound. Waar zelfs grootheden als Beyoncé per albumcyclus een bepaald genre ‘terugbrengen’, is The 1975 een genreloze band; in staat om zich zonder poespas alles eigen te maken. Je hoort dat live ook terug.

Maar liefst 24 songs speelt de groep vanavond namelijk in AFAS; alle 24 anders, maar toch ook hetzelfde. Alle 24 luidkeels meegezongen door een razendenthousiast publiek, dat zich al ver voor aanvangstijd verzamelde in een rij tot aan de Ziggo Dome. Van rockanthem It’s Not Living (If It’s Not With You) en dancehall-pophit TOOTIMETOOTIMETOOTIME tot de ophemelende poppunk van Give Yourself A Try en het mierzoete, bijna Backstreet Boys-achtige I’m In Love With You; bij The 1975 zit ieder jasje als gegoten.

Er gaat een heerlijk gemak uit van de manier waarop de band vanavond op hoog tempo tussen stijlen wisselt. Alsof ze het nooit anders hebben gedaan. Dat is natuurlijk niet het geval. Op hun titelloze debuut speelden Matty en zijn vrienden nog voornamelijk saaie indiepop. Desalniettemin staat ook het handjevol songs van die plaat vanavond als een huis. Heart Out en Robbers zijn onverwachte hoogtepunten en van grote hit Chocolate wordt ieder woord door vijfduizend man meegebruld.

En over huizen gesproken: het podium is tijdens deze show omgebouwd tot een fancy appartement, compleet met deuren, ramen en een wenteltrap. De inrichting van de woonruimte lijkt een knipoog naar het imago van frontman Matty van een verveelde, intellectuele narcist. Op een bijzettafeltje staat een schaakbord dat nooit wordt aangeraakt, iedere kamerlamp werd gekocht bij een overpriced kringloopwinkel en in een lange wandkast staan boeken die allemaal dezelfde titel op de kaft hebben staan: The 1975. In grote, gouden letters, uiteraard.

In het eerste uur van de show gebruikt Healy zijn omgeving daadwerkelijk als een verlengstuk van zichzelf. Hij laat zich theatraal zakken in een luie stoel tijdens een prachtig A Change Of Heart, waarin hij een ex afschildert als een typische millennial. Tijdens Robbers chillen enkelen van zijn bandleden op de bank en schenkt hij ze water uit een dure drankfles.

Terwijl de schermen naast de balkonnetjes ons laten weten dat roken strikt verboden is in AFAS Live, loopt Matty al kettingrokend door zijn appartement. Iedere beweging van de zanger wordt geregistreerd door twee cameramannen die te allen tijde op het podium aanwezig zijn. Op schermen naast de stage worden Matty en de rest van de band geïntroduceerd als in een jaren negentig sitcom; hun namen groot in beeld in een oubollig font.

Het zijn allemaal showelementen met als achterliggende gedachte, zo vermoed ik althans, de twijfelachtige roem van voornamelijk de frontman van de band, die hier laat weten zich onder een vergrootglas geplaatst te voelen. Dat thema komt ook naar voren in de enige korte break van de show, waarop meerdere televisies fragmenten tonen van momenten waarop de controversiële Matty – toch een beetje de Kanye van het Britse popwereldje – negatief in het nieuws kwam.

Waar deze beelden aanvankelijk nog worden afgewisseld met nieuwsfragmenten van belangrijkere zaken, zoals de oorlog in Gaza, gaan ze op een gegeven moment alleen nog maar over Matty. Uiteindelijk kruipt de zanger letterlijk de televisie in. Hij wordt de persoon zoals besproken op de telly.

Hierna, in het tweede uur van de show, zien we dan ook een andere Matty. Ineens heeft hij veel oog voor het publiek en vraagt hij ze om interactie. ‘One, two, fucking jump!’ brult de zanger voorafgaand aan de climax van hit The Sound, waarna de zaalvloer beeft onder de impact van vijfduizend op en neer dalende hakken en sneakers. Veel vaker draait Matty nu zijn microfoon richting het publiek en horen we populaire songs als Somebody Else en If You’re Too Shy (Let Me Know) veranderen in hartverwarmende singalongs.

Het briljante aan deze ‘transformatie’ als showelement, is dat het tempo van het concert er niet onder te lijden heeft. De muziek zelf blijft het belangrijkste ingrediënt. De avond wordt louter in twee delen gesplitst: introvert en extravert. En dat het eerste uur introvert was, heb je eigenlijk pas door wanneer je merkt dat Matty zijn quasi-nonchalante houding ineens van zich heeft afgeschud. In uur twee durft hij het aan om zijn enigszins onuitstaanbare zelfverzekerde zelf te zijn. Tijdens het intense Love If If We Made It zien we ineens een heupwiegende, enigszins intimiderende frontman voor ons.

‘Ladies and gentlemen, this is The 1975… STILL AT THEIR VERY BEST!’ kondigt Matty op een willekeurig moment aan, met pompeus stemgeluid en zijn borstkas vooruit, alsof het de entree van een koning betreft. En waarom ook niet? Wanneer je shows zo sterk als deze geeft, mag je best wat kapsones tonen.

Gezien: 2 maart 2024 in AFAS Live, Amsterdam