Zelfs de hoosbuien die al twee dagen non-stop over het land trekken en van het Malieveld een blubberpoel maakten, zijn nergens meer te bekennen. Een Goddelijke beloning voor de honderden fans die al op donderdag 9 juni aan de poort stonden, vermoed ik. Om geen longontsteking op te lopen bedachten zij een systeem dat al snel door de organisatie werd erkend en geadopteerd. Wie zich om de vier uur bij de beveiliging meldde, zou zijn positie op de early access-lijst behouden. Zowel bikkels als eerlijke gasten, die fanatieke Springsteen-fans. En wij verslaggevers maar voorpiepen. Nederig berg ik het eerste vak-polsbandje dat voor mij klaarlag in mijn jaszak op en sluit ik me aan bij de menigte. De sfeer is feestelijker en gemoedelijker dan ik ‘m ooit voorafgaand aan een concert heb meegemaakt. Later op de avond, wanneer Bruce zijn grootste hits speelt, is er zelfs amper een filmend mobieltje te zien. Wel danst de mensenmassa er regelmatig als één collectief op los. Hier staat overduidelijk een publiek dat de muziek ècht wil ervaren.

Directe aanleiding voor deze show en tour is niet de verwachte, E Street Band-loze soloplaat van The Boss, maar de vorig jaar verschenen heruitgave van The River. Het was oorspronkelijk Springsteens bedoeling om dit meesterwerk uit 1980 in zijn geheel uit te voeren, zoals hij dat met Darkness On The Edge Of Town een paar jaar terug (in het Goffertpark) ook deed. Maar The River leent zich daar eigenlijk niet zo goed voor. Het is een dubbelaar van bijna anderhalf uur en tevens zijn minst thematische plaat. Veel liedjes, weinig echte samenhang. The Boss speelde het album zesendertig keer integraal in de VS, maar besloot de setlist voor Europa ter bevordering van de spontaniteit open te breken. Top, wat mij betreft. Meer spontaniteit, meer vrijheid. Meer speelplezier bij een band zonder verplichtingen. Desalniettemin moet worden opgemerkt dat de grootste fans van The River er met slechts een handvol nummers van die plaat, tevens niet de meest spannende selectie, wat bekaaid vanaf komen.

Dat die eerlijke stelling erg verwend klinkt, begrijp je na het zien van de setlist. Tweeëndertig songs, waarvan een stuk of vijf gekozen uit de inmiddels welbekende signs in het publiek. Een goliath van een show, dik drie en een half uur lang, waarvan geen minuut verspild wordt aan de lolligheden die werkelijk iedere andere performer bedenkt om tijd te rekken. Want zelfs wanneer Bruce vrouwen op het podium haalt om mee te zingen of (lucht)gitaar te spelen, gaat de muziek door en is het een onderdeel van het grotere geheel. Geen flauw idee hoe deze dames heten, het wordt ze niet gevraagd, het doet er niet toe. Ze hebben het prima naar hun zin en dáár draait het om.

Ongeremd speelplezier is wat de klok slaat bij Bruce en de E Street Band. Het blijft onvoorstelbaar hoe energiek en enthousiast de rocker met zijn zesenzestig jaar op de bühne staat. Of nou ja, staat… stilstaan is er eigenlijk amper bij. De veteraan beweegt zich continu over het gehele podium. ‘Fantastieeeeesj!’ complimenteert hij met spring in zijn step het publiek na een rondje massale samenzang in Hungry Hearts. Op andere momenten bezoekt en beklimt hij de eerste rijen toeschouwers en wordt er, middels slim gebruik van videoschermen, geflirt met op schouders gehesen vrouwen. Can I shake with Jake? leest een bordje van een uitzinnige dame. Can she? Sure she can! Publieksinteractie van de bovenste plank, uitbundig en oprecht. Woorden die de lading lang totaal niet dekken bij het omschrijven van de dynamiek binnen de band. Dit is een groep muzikanten zó ervaren en zó op elkaar ingespeeld dat als magie aandoende vonken al bij de kleinste schuring van het podium af spatten. Zelfs het platste materiaal, voor mensenmassa’s geschreven liedjes als Waiting On A Sunny Day en Sherry Darling, barsten van de prikkelende muzikaliteit, zij het in de vorm van een knetterende gitaarsolo of driemans-harmonieën rondom één microfoon.

Tijdens deze feestnummers denderen Bruce en E Street Band voort als een hogesnelheidstrein waar geen vlogger tegen opgewassen is. In de slipstream van het ene nummer telt The Boss, vaak in combinatie met een indrukwekkende achterwaartse worp van gitaar naar roadie, al af naar het andere. Zeer welkom zijn dus de momenten van rust en introspectie. Melancholische prachtsongs als The River en Racing In The Streets, live uitgebreid met bedachtzame solo’s door de individuen op het podium. De piano in het slot van het laatstgenoemde nummer, de sensuele synths van I’m On Fire en de lange bijdrage van Jake Clemons – minder agressief, meer mellow dan wijlen oom Clarence – aan miniatuur-Kerkdienst Jungleland; aan het opsommen van hoogtepunten heb je een dagtaak. Van werkelijk ieder nummer wordt iets bijzonders gemaakt. Ieder moment is memorabel.

Springsteen rept geen woord over het recente drama in Orlando of de andere gruwelijkheden die zich momenteel in de wereld afspelen. Desalniettemin zegt hij er vanavond, bedoeld of onbedoeld, veel over. Zijn muziek is relevanter dan ooit tevoren. Liefde, verbroedering en, bovenal, hoop in barre tijden, spelen een enorme rol in het laatste stukje show vóór de toegift. Because The Night, met oerkracht gezongen in de beginnende schemering, komt daadwerkelijk over als een vuist op de kaak van het kwaad. Misschien is het de bezieling in die met grind belegde, in whiskey gedoopte stem van The Boss. Of misschien beeldde ik het me wel gewoon in. Maar het is alsof er in de uitvoering van dit nummer iets wordt heroverd wat wij, de vrij-levende, concertbezoekende mensen, de laatste tijd zijn kwijtgeraakt. De nacht is niet van de psychopaat die massamoorden pleegt. The night belongs to lovers. The night belongs to US! Het hiernavolgende The Rising en afsluiter Land Of Hope And Dreams leveren niet alleen kippenvel, maar inspireren meer van dit soort gedachten.

Goede muzikanten zijn er genoeg in de wereld. Maar The Boss is The Boss. Geen ander geeft zoveel, zo hard, zolang. En er zijn er maar weinigen die je zó sterk laten voelen dat je van begin tot eind naar iets ontzettend bijzonders staat te kijken. Naar een show die méér is dan een show, naar muziek die méér is dan muziek. Na een fenomenale eindspurt met onder andere Born To Run, Dancing In The Dark en een akoestisch This Hard Land, verlaat ik met loodzware benen het Malieveld en denk ik aan alle groten die ons dit jaar zijn ontvallen. 2016 is een rampjaar voor de muziek. Des te meer reden om de helden die nog met ons zijn te eren als nooit tevoren. Lang leve The Boss.

Fotografie: Paul Barendregt

Gezien: 14 juni 2016, Malieveld, Den Haag

Setlist:

Badlands, No Surrender, My Love Will Not Let You Down, From Small Things (Big Things One Day Come), Sherry Darling, Night, Spirit In The Night, My City Of Ruins, Jersey Girl, Hungry Heart, Out In The Street, You Can Look (But You Better Not Touch), Death To My Hometown, The River, Racing In The Street, The Promised Land, Working On The Highway, Darlington County, Waiting On A Sunny Day, Because The Night, The Rising, Thunder Road, Land Of Hope And Dreams, Jungleland, Born To Run, Seven Nights To Rock, Detroit Medley, Dancing In The Dark, Tenth Avenue Freeze-Out, Shout en This Hard Land.