Crack The Skye is het vierde wapenfeit na die drie vorige explosies van woest natuurgeweld. Een breuk is het, want tussen de onweerswolken van vroeger is Crack The Skye een opklaring. Kende iedere plaat van Mastodon bijvoorbeeld een opgefokte proloog zoals Blood And Thunder, nu openen ze met het bezwerende Oblivion. Een rustige track met een Alice In Chains-feel (!), die naast het ontspannen karakter nog een schok veroorzaakt: de oerbrullen van Hinds, Sanders en Kelliher zijn goeddeels vervangen door echte zangpartijen. Lijzig, als een oude Ozzy Osbourne. Op het vorige album Blood Mountain was die ontwikkeling ook al te bespeuren, maar nu levert het nog meer songs op waarin melodie domineert. Vooral het verfijnde solowerk in Oblivion is om van te smullen. Verraadden die nummers al een liefde voor seventies-hardrock en psychedelica, nu is door de open aanpak de geest helemaal uit de fles (of de paddo uit de shop, zo u wilt). Beluister Crack The Skye over een koptelefoon en de bassynthesizers, Hammonds en xylofoons spacen langs de trommelvliezen. Subtiel weggestopt, maar door de rijke en diepe productie van Brendan O’Brien (jawel, Springsteen) valt er altijd weer iets nieuws te ontwaren. The Czar – bestaande uit vier stukken – is zelfs bijna een rockopera. Hoor toch die harmoniezang, meesterlijk. En ook al is Bruce The Boss, tippen aan Crimson, de King kan hij niet. De grote finale The Last Baron is met veertien minuten een waardige ode aan die heersers. Maar goed, de hamvraag: is het mellow Crack The Skye een knieval voor het grote publiek? Nou nee, de neanderthalers lopen nu namelijk rechtop. Het is een logische evolutie, want het kunstje van de vorige drie platen was al lang en breed uitgemeten. De verfijnde elementen van de vorige platen zijn uitvergroot en er is meer ruimte voor melodie. Dat maakt van Crack The Skye een avontuurlijk, maar vooral rijk album, een plaat die de standaard zet voor de jaren die gaan komen. En ook al is het not done om nu al met dergelijke kreten te komen, gebruik ik ze gewoon. Plaat. Van. Het. Jaar. PHILIPPUS ZANDSTRA