De festivalzomer van 2022 is er een waarin alles weer mag, maar nog niet alles kán. Niet alleen kampen we als bezoeker collectief met een sukkelende verkoudheid en een nieuwe golf, ook de artiesten lijden onder gezondheidsperikelen. Met afzeggingen van Kae Tempest, Greentea Peng en Maribou State slankt de line-up aanzienlijk af, en is de jongere Down The Rabbit Hole-bezoeker die niet voor enkel gitaren en Nederlandstalig komt meer dan eens teleurgesteld. Gelukkig is daar Erykah Badu, de spiritual mama van de talloze nineties kids op het veld. Maar het is iets voor achten, als de avondzon nog op duizenden gezichten voor de Hotot brandt en het neo-soulicoon een krap halfuur na aanvang nog steeds niet op het podium staat. Wordt dit een last-minute afzegging met Drakeiaanse taferelen?

Fotografie Anne-Marie van Rijn

Badu’s band is op dat moment, ook fashionably late, al een kwartier bezig om op te warmen. Of beter gezegd: tijd te rekken. Onvoorspelbaarheid is niet alleen de kracht van Erykah Badu live, maar ook de valkuil. Aan de blikken die de toetsenist en bassist elkaar aan weerszijden geven, is te zien dat ook zij geen idee hebben wanneer Miss Badu op het podium zal verschijnen, en óf dat überhaupt zal gebeuren. De poorten van Badubutron worden intussen voorzichtig geopend met een inleidend Dial’Afreaq, Erykahs eigen interpolatie van The Egyptian Lover, gevolgd door een groovy sandwich van Amerykahn Promise en James Browns Sex Machine, waarbij vier achtergrondzangers ons al laten horen dat ze zingen, dansen en the funk tot in de puntjes beheersen.

Maar dat is flauw entertainment vergeleken met waarvoor we écht hier staan: de krachtige uithalen, absurde grappen en jazzy wendingen van bandleider, afro-futurist, cultfiguur, vocalist, samplekoningin en songschrijver uit Dallas, Texas: Erykah Badu. Als ze dan om 19:58 eindelijk eens het podium op komt lopen onder begeleiding van één beat per voetstap, is de haast en spanning al te groot om nog een goede connectie met het veld te leggen.

Want de resterende 32 minuten op de klok voelen als een showcase: onder haar relaxte supersterrenaura verstopt Erykah Badu dat ze de show doorraast als een gladde autoverkoper met een lijntje te veel op. Moderne soul-hoekstenen als Otherside Of The Game krijgen de coupletje refreintje-behandeling, de R&B-versie van Phone Down voelt als een filmtrailer waarin je alle indrukwekkende scènes achter elkaar ziet, maar daardoor nog steeds geen bal van het verhaal snapt. De drummer ramt intussen op de toms alsof Damon Albarn in een knalroze monnikspij in z’n nek staat te hijgen. Hier worden zeven jams gespeeld, die hebben ademruimte en een subtiele vertolking nodig: twee dingen die om twee voor acht al zijn vergaan als een raketijsje in de Ewijkse zomerzon.

Als Bag Lady wordt ingestart om stipt 20:30, de eindtijd van deze set, wordt het pas echt treurig. Erykahs manager manoeuvreert zich al onrustig in het zicht om te gebaren dat het alweer tijd is om te gaan, en de productiecrew is het inmiddels helemaal beu: de speakers gaan uit midden in het slotnummer, en de band is alleen nog maar hoorbaar via de eigen monitors. Als Badu in alle wanhoop zegt dat ze op haar klok nog één minuut over heeft (waar amper twee tekstregels Tyrone in zouden passen), komt hetzelfde verdrietige gevoel omhoog als bij Sky Ferreira op TW Classic een week geleden. Ze besluit het heft in eigen handen te nemen en de voorste rijen nog te trakteren op een kort a capella en wat liefde aan de barriers.

De band heeft de instrumenten nog niet uit handen gelegd, of de presentator van de Hotot komt met een drafje het podium op. Die brengt op zijn beurt de sfeer nog even tot beneden nulpunt door passief agressief te verkondigen dat het de crew is die hier lof verdient en hen geen blaam treft. Lekker dan, je publiek in je interne irritaties en borstklopperij betrekken. Wij snappen ook wel dat de vrachtwagens van The War On Drugs alweer klaar staan en festivalschema’s nauwelijks flexibiliteit kennen. Afgeserveerd met (terecht) luid gejoel verdwijnt de presentator, opgevolgd door de band, die met liefdesgebaren vanuit schuldgevoel richting de coulissen trekt.

Erykah Badu kan echt beter dan dit, dat weten we wel. Dat ze wel eens laat kan komen, weten we ook. De chaos regeert altijd op menselijke wijze in haar shows, maar hier slaat de natuurwet om naar een gehaaste show die alleen maar verliezers kent. Kan ze daar zelf iets aan doen? Wij kunnen dat niet met zekerheid zeggen. De soundcheck duurde lang, was gericht op kleine details als theekannetjes en handdoekjes, en had dus echt wel eerder gekund. Maar al snel gaan de geruchten rond over de Groene Heuvels: Erykah zou ‘niet lekker zijn gegaan’ en ’emotioneel zijn geweest’, voorafgaand aan haar set. Enkele toeschouwers aan de linkerkant van het veld menen te hebben opgemerkt dat haar ogen betraand waren bij opkomst. Wat er echt speelde, of ze haar shit op orde heeft, of de jonko te hard inkickte: we zullen het nooit zeker weten.

Wat inmiddels geen geheim meer is, is haar dj-set in The Bizarre een uurtje later. Slechts tien minuutjes te laat begint Fat Belly Bella, als een oma op computercursus, met laptop en remixpaneel aan haar groovy mix van old school hiphop, Minneapolis funk en boogie. Of nou ja, mix: werkelijk iedere overgang is een trainwreck, de timing is keer op keer vreselijk, twee bandleden staan aan weerszijde van – de inmiddels in een andere kleurrijke outfit gehesen – Badu klaar om haar gepruts met beatmatchen en effecten recht te trekken. Maar wederom geldt: wát ze doet is wél goed. Soms zelfs soulvol, héél af en toe een kijkje in haar inspiraties en carrière. Van Ice Cube naar The Time, van Luther Vandross naar Cheryl Lynn: we hebben in ieder geval een goede tijd met uitstekende muziek uit ondergerepresenteerde genres op dit festivalterrein.

Alleen Badu maakt er zelf een rommeltje van vandaag. In plaats van spiritual mama en onfeilbaar rolmodel is Badu vandaag een verwarde oudtante met verloren agenda die moet worden gecorrigeerd en ondersteund door de jonkies. Hopelijk zien we haar volgende week op North Sea Jazz in scherpere vorm. Daar is overigens al een kwartier uitloop voor haar set in het blokkenschema geruimd.

Gezien: 3 juli 2022 op Down The Rabbit Hole (19.30 uur, Hotot). Lees hier al onze recensies van Down The Rabbit Hole.

De zomereditie van OOR is uit!

Bestel ‘m hier.