Hm, staat de titel van Editors’ nieuwste EBM, nou voor Editors Blanck Mass, of voor de industriële elektronica waar ze zich voor de in 2022 verschenen plaat stevig door hebben laten inspireren? In elk geval is het zo klaar als een klontje dat de toevoeging van producer Benjamin John Power (Fuck Buttons) als volwaardig bandlid voor nieuw elan heeft gezorgd. En dat was hoognodig.
Fotografie Arend Jan Hermsen
De band leek de laatste jaren enigszins op een dood spoor te zijn beland. Violence (2018) was van alles een beetje, en daardoor precies niks, en in de jaren die daarop volgden, was het nog maar de vraag of Tom Smith en de zijnen überhaupt nog bestaansrecht hadden. Mede dankzij Power waait er (eindelijk) een frisse wind door de Britse haren: Editors durft weer keuzes te maken.
Op de tweede van twee uitverkochte avonden in de betonnen muziekbunker aan de Arenaboulevard, blijkt dat het gros van die keuzes een schot in de roos is. De setlist heeft een stevig greatest hits-gehalte, dankzij liefst negen (!) tracks van de alom geprezen eerste twee platen, uit de tijd dat Editors nog ‘gewoon’ een gitaarbandje was. Het mag geen verrassing zijn dat die liedjes doorlopend op de meeste bijval kunnen rekenen, niet in de laatste plaats doordat het publiek in de AFAS voornamelijk bestaat uit (eind-)dertigers en veertigers: de groep die een Smokers Outside The Hospital Doors praktisch kan dromen.
Blood wordt met zoveel urgentie en overtuiging gespeeld dat het lijkt alsof het liedje gisteren uitkwam in plaats van bijna twintig jaar geleden, en het blokje met zeroes indieknallers – Lights, The Racing Rats, Bones, Munich én And End Has A Start – schrijven we alvast op voor één van de livemomenten van het jaar. Twintig minuten lang wanen we ons weer in de (zorgeloze) periode van toen, waarin Editors voortdurend tegen de headlinerpositie aanschurkte en uiteindelijk ook pakte op onder meer Lowlands.
Nou is het vanavond niet alleen maar hosanna, want live blijkt dat nieuwe werk toch een grote hit or miss-factor te hebben. Strawberry Lemonade, niet geheel toevallig een van de beste tracks op EBM, is te gek dankzij de compleet overstuurde synthesizers en een ritmesectie die zo stevig is dat basgitarist Russell Leech erbij staat te headbangen. Maar waarom Smith ervoor kiest om Picturesque volledig om zeep te helpen met onverstaanbare megafoonzang? Het is een raadsel.
Verderop in de set valt Strange Intimacy in het water vanwege de (veel te) harde overgang na het blokje met ‘oudjes’; de muur aan geluid die wordt opgetrokken komt amper over op de zaal. Karma Climb, met Smith als een ietwat gestoorde dirigent richting het publiek, blijkt al vroeg in de set dan weer een uitstekende toevoeging aan het toch al zo uitgebreide oeuvre van de band.
Diezelfde Smith is overigens goed in vorm. Met zijn akoestische gitaar zorgt ie tijdens A Ton of Love voor net dat beetje extra dynamiek en tijdens de ‘klassieke’ versie van Twilight-soundtrack No Sound But The Wind – dus die met alléén piano, en niet de opgeklopte versie op Violence – zingt en speelt de 42-jarige Engelsman adembenemend mooi. Daarnaast zijn de theatrale gebaartjes, die in het verleden nog weleens voor ergernis konden zorgen, vanavond precies goed gedoseerd.
Het is bovendien mooi om te zien hoe Smith ook na al die jaren nog steeds vasthoudt aan de kunst van het variëren: het ene moment vertraagt ie middenin een zangpartij, het andere moment komt er een uithaal op een totaal onverwacht moment. Zulke kleine aanpassingen zorgen er niet alleen voor dat de show ook blijft boeien op de mindere momenten, ze voorkomen tevens dat de band routineus overkomt.
Het plezier is weer terug bij Editors, zo lijkt het. En dat is een geruststellende gedachte: een van de beste Engelse (rock)bands van de afgelopen twintig jaar kan er weer tegenaan.
Gezien: 6 maart 2024 in AFAS Live, Amsterdam.
