Het duurt even, maar dan heb je ook wat. De twee concerten die Pixies deze week in de Melkweg geven zouden eerst in 2020 plaatsvinden. Door welbekende redenen werden die een jaar uitgesteld, en toen nóg een jaar. Dat de concerten nu middenin een hittegolf vallen, wisten we twee jaar geleden ook nog niet, maar dat lijkt ook niemand te hebben gedeerd om de tocht naar Amsterdam te maken. Een ruim uur voor aanvang is de Max-zaal al goed gevuld, als de band om stipt negen uur aanvangt puilt de zaal uit. Gelukkig is de show van donderdagavond zowel het wachten als het zweten waard. In een kleine twee uur razen Black Francis en consorten door hun oeuvre en krijgen we grotendeels een droomsetlist te horen.
Fotografie Mick de Jong
Al kent het optreden niet per se een vliegende start. Het instrumentale Cecilia Ann – oorspronkelijk van The Surftones maar door Pixies onsterfelijk gemaakt als openingsnummer van album nummer drie Bossanova – is een prima startschot, maar het meer recente St. Nazaire dat daar op volgt laat het hart niet echt sneller kloppen. Dat is altijd een beetje het addertje onder het gras geweest bij optredens van Pixies: de vier albums die de band van 1988 tot 1991 maakte, behoren tot het beste wat de rockmuziek ooit heeft voortgebracht, maar over alles wat er na de reünie in 2004 zonder bassist Kim Deal is uitgebracht, valt dat niet te zeggen.
Dus: altijd leuk om een band van dit kaliber weer op een podium te mogen zien, maar je moet wel even door de zure appel van het recente materiaal heen bijten. Met post-reünie album nummer vier (Doggerel, verschijnt 30 september) op komst, is dat vanavond niet anders. Het nieuwe materiaal komt vooral in het eerste half uur van de show voorbij. Zo tellen we maar liefst vier nummers van Doggerel achter elkaar, waarvan eigenlijk alleen de pas uitgebrachte single The Vault of Heaven een beetje indruk weet te maken. Niet dat de overige nummers slecht zijn, maar als je een wat kleurloos nummer als There’s A Moon On vlak na een perfect stekelig popliedje als Caribou hoort, steekt het daar toch nogal flets bij af.
Bij de ietwat moeizame start komt ook kijken dat de band een licht uitgebluste indruk maakt. De frontman voorop. Black Francis staat veelal met dichtgeknepen oogjes gitaar te spelen en beweegt zich pas richting de microfoon als dat strikt noodzakelijk is. Wanneer hij een typische Francis-brul moet loslaten, zoals in het refrein van Planet Of Sound, klinkt dat als vanouds, maar het duurt even voor hij en de rest van de band het heilige vuur te pakken hebben. Het lijkt alsof het viertal even moet opladen.
Dat voltrekt zich tijdens Gouge Away, het slotnummer van magnum opus Doolittle. Het eerste couplet klinkt nog wat weifelend, maar zodra het refrein losbarst zie je haast een batterij-icoontje boven de hoofden van de bandleden groen worden, met een heerlijk meeschreeuwbare climax tot gevolg. Het is het begin van een blokje krakers uit de hoogtijdagen dat zijn weerga niet kent. Something Against You, Tame, Rock Music: de ene na de andere overdonderende riff en explosief refrein vliegt je om de oren. Vooral de stotterende opbouw van het laatstgenoemde nummer laat de Melkweg bijna op zijn grondvesten schudden.
Want wanneer de band eenmaal opgeladen is, kaatst dat terug op het publiek. Vooraan ontstaat een voorzichtige moshpit en tussen de nummers wordt het applaus steeds luider. Langzaam maar zeker verandert de show in een Pixies-concert om van te watertanden. In moordend tempo komt klassieker na klassieker voorbij, steeds tot in de puntjes perfect uitgevoerd. De band komt ook steeds meer tot leven. In de lekker schurende jam die het middelpunt van Vamos vormt, hitst gitarist Joey Santiago als vakkundig showmannetje het publiek op en bassist Paz Lenchantin staat steeds vaker tijdens de nummers te springen. En zelfs de zeer sporadische uitstapjes naar werk van na 1991 passen in de tweede helft beter in het geheel. Zo vormt het dit jaar verschenen Human Crime een prima rustpuntje tussen al het gitaargeweld.
Het melancholieke Motorway To Roswell is vervolgens de start van een slotakkoord dat zijn weerga niet kent. Het tempo gaat iets omlaag, maar de extase in de zaal is er niet minder om. Hey zorgt voor kippenvel op de armen, een door Lenchantin gezongen versie van uber-oorwurm Gigantic krijgt massaal vocale bijval in de zaal, om nog maar te zwijgen over wat er gebeurt als Monkey Gone To Heaven zijn climax bereikt. Ondertussen lijkt de band uiterst op zijn gemak. Waar Francis eerst nog wat vermoeid overkwam, staat hij nu vol passie te zingen en te spelen, soms met de heupen subtiel wiegend. Met de verstilde U.K. Surf-versie van Wave of Mutilation (waar we eerder op de avond al de opgejaagde normale versie van hoorde) en een onvermijdelijk Where Is My Mind? komt er een subliem einde aan wat gaandeweg toch veel op een perfecte Pixies-show begon te lijken. Het duurt even, maar dan heb je ook wat.
Gezien: 11 augustus 2022 in Melkweg, Amsterdam.
